Η πόλη της Θεσσαλονίκης είναι χτισμένη αμφιθεατρικά γύρω από τον Λευκό Πύργο και ο πλατύς θαλάσσιος ορίζοντάς της κλείνεται από τον επιβλητικό όγκο του Ολύμπου.

Η Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε το 315 π.Χ. από τον βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο, προς τιμήν της συζύγου του Θεσσαλονίκης, αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κτίστηκε, δε, σε μια εποχή πολύ σημαντική για την ελληνική ιστορία, τη στιγμή που ο ελληνισμός άρχισε να εξαπλώνεται στην Ανατολή. Για την ίδρυσή της συνενώθηκαν 26 πολίχνες στο Θερμαϊκό κόλπο, ιδρύοντας μια νέα πόλη για το βασίλειο του Κασσάνδρου, που έμελλε να εξελιχθεί σε ένα μεγάλο εμπορικό λιμάνι, με ανάπτυξη οικονομική και πολιτιστική.

Έκτοτε λόγω της καίριας θέσης της και του λιμανιού της υπήρξε κομβικό σημείο ανάπτυξης εμπορικών συναλλαγών και συνάντησης πολιτισμών. Εκεί ο ίδιος ο Μέγας Κωνσταντίνος το 322 μ.Χ. είχε κατασκευάσει ένα τεχνητό τετράγωνο λιμάνι για τον στόλο του, ίχνη του οποίου σώζονται μέχρι σήμερα σε θεμέλια οικοδομών.

Αργότερα, όταν οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την περιοχή, η Θεσσαλονίκη παρέμεινε το σπουδαιότερο στρατιωτικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, από όπου διερχόταν η μεγάλη Εγνατία Οδός, που συνέδεε την Αδριατική με την Ασία. Την πόλη επισκέφτηκε ο Απόστολος Παύλος, ο οποίος απέστειλε δύο περίφημες επιστολές, με παραινέσεις, προς τους Θεσσαλονικείς, ιδρύοντας την πρώτη μεγάλη χριστιανική εκκλησία της Ευρώπης. Η ρωμαϊκή παρουσία στην πόλη αποτυπώθηκε στα εξαίσια δημόσια κτίρια και ανάκτορα, με τα οποία προίκισε την πόλη ο αυτοκράτορας Γαλέριος.

Στα βυζαντινά χρόνια, η ανάπτυξη της πόλης συνεχίστηκε και έγινε το πολιτικό, οικονομικό και εκκλησιαστικό κέντρο της βαλκανικής χερσονήσου. Η συμβασιλεύουσα Θεσσαλονίκη απέκτησε σπουδαία τείχη, τα οποία την προστάτευαν, στολίστηκε με περίλαμπρες εκκλησίες και έγινε το κέντρο του εμπορίου και των τεχνών. Οι Θεσσαλονικείς ιεραπόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος διέδωσαν το χριστιανισμό στους Σλάβους και με την επινόηση του κυριλλικού αλφαβήτου, συνέβαλαν στην πολιτιστική ανάπτυξή τους.

Οι Οθωμανοί αντιλήφθηκαν τη στρατηγική της σημασία και ανέδειξαν την πόλη σε στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο της αυτοκρατορίας τους. Η Θεσσαλονίκη αποτελούσε τη φυσική πύλη προς την Ευρώπη. Η έντονη παρουσία του ελληνισμού στην πόλη συνεχίστηκε και αποτέλεσε τον καθοριστικό παράγοντα για την επιστροφή της πόλης και της ευρύτερης περιοχής στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωσή της, στις 26 Οκτωβρίου 1912, ημέρα εορτασμού του πολιούχου της πόλης Αγίου Δημητρίου.

Στη σύγχρονη εποχή, η Θεσσαλονίκη είναι μια μεγαλούπολη με 1.000.000 κατοίκους και αποτελεί το διοικητικό και οικονομικό κέντρο της βόρειας Ελλάδας και μία από τις σπουδαιότερες πόλεις της βαλκανικής χερσονήσου. Στο πολεοδομικό της συγκρότημα περιλαμβάνονται 15 Δήμοι, οι οποίοι απλώνονται γύρω από τον κεντρικό Δήμο Θεσσαλονίκης. Είναι μια πόλη με συνεχή αστική ζωή για περισσότερους από 23 αιώνες. Η στρατηγική της θέση την έχει αναδείξει, σε όλες τις εποχές, ως ένα από τα σημαντικότερα σταυροδρόμια της ευρύτερης περιοχής. Στη σημερινή εποχή, η πόλη αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς και φιλοδοξεί να διαδραματίσει έναν καθοριστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης είναι υπερήφανοι για την πόλη τους, είναι φιλόξενοι και εργάζονται για την ευημερία και ανάπτυξή της.

Σήμερα, εν μέσω των τελευταίων διεθνών εξελίξεων η πόλη αποκτά εκ νέου όλο και περισσότερες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές σχέσεις με τον ευρύτερο χώρο της – ως μητροπολιτικό κέντρο του βορειοελλαδικού τόξου της Μακεδονίας – Θράκης, ιδιαίτερα λόγω της καίριας και στρατηγικής θέσης της στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας – ως κυρίαρχος αναπτυξιακός πόλος αναφοράς στη χερσόνησο των Βαλκανίων, των παρευξείνιων χωρών και κατ’ επέκταση ως συνδετήριος κρίκος Ευρώπης με Ασία.

Η Θεσσαλονίκη αποτελεί μέλος του Δικτύου Βαλκανικών Πόλεων, BALCINET (BalcanCitiesNetwork), που ιδρύθηκε από τις 32 μεγαλύτερες πόλεις 8 Βαλκανικών χωρών, με την έδρα της εκτελεστικής του γραμματείας να βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη. Αποτελεί μια σύγχρονη μεγάλη πόλη, το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας, ένα σημαντικό κόμβο σε ένα δίκτυο Πανευρωπαϊκών οδικών, εναερίων και θαλάσσιων συγκοινωνιών μέσω του οδικού άξονα Πάτρας – Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων, της Εγνατίας Οδού, του σύγχρονου αεροδρομίου «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» και του επιβατικού και εμπορικού λιμένα της. Το σύγχρονο πρόσωπο της Θεσσαλονίκης συνυπάρχει αρμονικά με τα πολυποίκιλα ιστορικά της στοιχεία από τους αρχαιολογικούς της χώρους μέχρι τα επιβλητικά βυζαντινά της μνημεία, διατηρώντας όμως πάντα ένα ζεστό, ζωντανό, ανθρώπινο πρόσωπο όλες τις ώρες της ημέρας.

Επιπλέον συμμετέχει ως μέλος στη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Οργανώσεων Περιβάλλοντος (EUROPA NOSTRA) και στο Διεθνή Οργανισμό Μαύρης Θάλασσας (International Black Sea Club)

H Θεσσαλονίκη στο πέρασμα των χρόνων έχει αδερφοποιηθεί με πολλές πόλεις της Ευρώπης αλλά και των υπολοίπων ηπείρων.