Maatwerk

 

Er zijn mensen die niet blij worden van het strafrecht.

 

Wat zeg je nou?

Een werkstraf voor twintig inbraken?

Dan krijg je zeker geld toe als je een fiets jat.

 

– Strafrecht is maatwerk.

 

’t Zal best, rechtbankverslaggever, maar ik word er niet blij van.

 

Bart, maar ze noemen hem Jimmy, zou hebben ingebroken in studentenhuizen in de Groninger binnenstad. Laptops, dvd’s, een studentenjas, sieraden, een gele fiets met roze stippen en wat al niet meer was zijn deel.

 

Bij een café had hij geprobeerd de buit te verzilveren. Maar de kroegbaas had geen trek. Sterker nog, de kroegbaas belde de politie en stelde ook de beelden beschikbaar van de beveiligingscamera’s.

Hé, kijk nou, zeiden de agenten, als dat onze Jimmy die eigenlijk Bart heet niet is.

 

De politie kent Jimmy (46).

Hij heeft een strafblad van hier tot Tokyo en staat al negen jaar op de lijst der veelplegers.

Zijn eerste kinderveroordeling dateert uit 1971.

In de woning van zijn vriendin vonden ze de studentenjas. Niet heel lang daarna zat Jimmy in het huis van bewaring in Ter Apel, te wachten op de dag van gisteren.

 

Hij ontkent.

Hij was die ochtend De Vries tegengekomen en die zei: ‘Jij kent die kroegbaas, toch? Zou jij voor mij niet kunnen proberen wat spul bij hem te slijten? Krijg jij van mij deze mooie studentenjas.’

Zo is het gegaan.

 

Maar hoe zit het dan met die laptop?

Gewoon gekocht in de straat, zegt Jimmy. Een aanbiedinkje.

En die foto dan?

De laptop is namelijk voorzien van vernuft.

Ik wist niet eens dat zoiets bestond.

Zodra je de laptopdeksels opent en het ding aanzet, maakt het apparaat automatisch een foto die naar een site op het internet wordt verzonden.

Jimmy stond er gekleurd op.

 

Maar Jimmy zegt, die foto is bij mij thuis gemaakt, want ik ben nooit in die studentenwoning geweest.

 

In een ander studentenhuis is hij gezien. Dat kan kloppen, want daar is hij wel geweest. Hij was er langs gekomen en zag de deur geopend. Hij was naar binnen gegaan en trof een enorme puinzooi aan, het leek wel of er was ingebroken.

‘Ik dacht, iemand is mij voor geweest, dus wegwezen hier. Ik heb ook niets meegenomen.’

 

De officier van justitie gelooft niks van wat Jimmy beweert, maar zegt ook – vrije vertaling – te moeten toegeven dat het wel zou kunnen wat hij bij elkaar liegt.

Met hoorbare spijt in de stem vordert de officier van justitie dan ook vrijspraak voor het grootste deel van het ten laste gelegde.

Voor het restant – één poging tot inbraak en heling – hoort Jimmy vijftien maanden celstraf (waarvan vijf voorwaardelijk) eisen.

Dat hij leurde met gestolen goed van De Vries en dat dat aanbiedinkje in de straat stonk, dat wist hij ook wel.

 

Jimmy krijgt nog een stevige waarschuwing mee van de officier: ‘U kruipt door het oog van de naald. De volgende keer al u hier weer zit, ga ik de ISD-maatregel tegen u eisen.’

 

Jimmy blij.

 

Veelplegers vrezen de speciaal voor hen ontwikkelde ISD, omdat het vooral twee jaar zitten is met veel therapie.

 

Eerder de dag stond Mark terecht.

Ook Mark (24) is veelpleger en met ditmaal twintig inbraken in woningen, bedrijven en scholen in Leek en omstreken heeft hij alle redenen te vrezen voor de ISD.

En dat is flink balen, nu hij zo goed bezig is.

Hij was zwaar verslaafd maar heeft zich vrijwillig laten opnemen in een kliniek, volgt daar een loodzwaar programma en is nu al een jaar clean.

 

Realiseert zich dat er nog een lange en moeilijke weg voor hem is te gaan. Maar hij heeft weer een leuke vriendin, zijn familie terug en ook het respect voor de samenleving heeft hij hervonden.

Hij schaamt zich voor wat hij heeft gedaan, maar is trots op wat hij tot nu toe heeft bereikt.

Een geweldige prestatie, prijst de officier van justitie.

Tegen de rechters: ‘Wij zijn blij met hem.’

 

Mark ontkent ook niks, hij heeft het allemaal gedaan.

Op klaarlichte dag wandelde hij zo scholen binnen en met complete computers onder de arm weer naar buiten.

En bij het kinderdagverblijf Bubbel stond ’s nachts gewoon de deur open, ook al beweren ze om verzekeringstechnische redenen in de aangifte anders.

 

De officier van justitie zegt dat haar eis geen recht zal doen aan de ernst van de strafbare feiten. Maar om Mark nu op zijn goede weg onderuit te halen met een gevangenisstraf die wel recht doet, is ook zo wat.

Mark hoort voor die twintig inbraken een werkstraf eisen van 200 uur.

 

Mark blij.

 

Tussen Jimmy en Mark moest Harm.

 

Harm – het lijkt wel of hij in zijn pyjama naar de rechtbank is gekomen – heeft een fiets gestolen en dreigde de eigenaar te slaan toen die protesteerde.

Twee maanden daarvoor had hij geprobeerd een fiets te stelen.

 

Harm is net als Mark van 1984 en ook hij heeft een emmer vol problemen. Verschil is dat hij nauwelijks gemotiveerd lijkt een recht pad te zoeken. Harm ontkent ook dat hij verslaafd is.

De officier van justitie ziet maar één weg: voor die anderhalve fiets, twee jaar ISD.

 

Harm niet blij.

 

Rob Zijlstra

 

 

UPDATE – uitspraken – 3 juli 2008

Veelpleger Jimmy krijgt 15 maanden waarvan 5 voorwaardelijk. Van de verdenking dat hij die laptop met vernuft heeft gestolen, is hij vrijgesproken. De foto zou bij hem gemaakt kunnen zijn.

Mark blijft blij: 200 uur werkstraf (en 8 maanden voorwaardelijke celstraf).

Harm: omdat niets heeft geholpen: isd 2 jaar