Οι εκδηλώσεις του Εκατέρινμπουργκ

by

Εδώ και μερικές μέρες, αρχής γενομένης από το βράδυ της 16ης προς τη 17η Ιουλίου 2018 πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις μνήμης στη Ρωσία με τη συμμετοχή του Πατριάρχη Κυρίλλου για την τελευταία βασιλική οικογένεια πριν τη μεγάλη πολιτική αλλαγή στη Ρωσία που συνέβη αρχικά με τη Φεβρουαριανή και κατόπιν με την Οκτωβριανή Επανάσταση, δηλαδή την οικογένεια του Τσάρου Νικολάου Ρομανώφ «συν γυναικί και τέκνοις».

Οι εκδηλώσεις αυτές που περιλάμβαναν εκκλησιαστικό μνημόσυνο έλαβαν χώρα στο Εκατερινμπουργκ και μνημονεύουν την εκατονταετία από την εκτέλεση του βασιλικού ζεύγους και των παιδιών τους.

Είναι γεγονός πως  αν και η οικογένεια των Ρομανώφ δεν έχει αγιοκαταταχθεί από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, έχει παραταύτα αγιοκαταταχθεί από την Ρωσική Εκκλησία της Διασποράς (Υπερόριο) καθώς και, πιο πρόσφατα, από το Ρωσικό Πατριαρχείο. Το σκεπτικό της συγκεκριμένης απόφασης τους αναγνωρίζει ως «παθοφόρους», με την έννοια ότι υπέφεραν αδιαμαρτύρητα το πάθος που τους επεφύλασσε η ιστορική τους πορεία, όχι όμως ως «μάρτυρες».

Κάνοντας μια σύντομη θεολογική «παρέκβαση» σχετικά με τα κριτήρια της αγιότητας, μπορούμε να πούμε ότι: στην Ορθόδοξη παράδοση, το πρώτιστο και ασφαλέστατο κριτήριο αγιοκατάταξης είναι τα αδιαμφισβήτητα σημεία εκ Θεού τα οποία μαρτυρούν τη θεία Χάρη. Παράλληλα, εφόσον υπάρχει μαρτυρικός θάνατος ως συνέπεια της πίστης και της εφαρμογής της, τότε ένα πρόσωπο πρέπει να αναγνωριστεί ως μάρτυρας. Είναι άλλωστε χαρακτηριστική η τεκμηριωμένη τοποθέτηση του Πατρολόγου Στ. Παπαδόπουλου ότι από ορθόδοξης άποψης υπάρχει αναγνώριση αγιότητας και όχι –με την στενή έννοια- αγιοκατάταξη.

Στην προκειμένη πάντως περίπτωση, είναι ρητό (όπως αναφέρεται στο σχετικό κείμενο που εκδόθηκε το 1981) ότι η συγκεκριμένη πράξη των τοπικών εκκλησιαστικών αρχών, ακόμη και αν την αποδεχόμασταν, δεν αφορά την πολιτεία της βασιλικής οικογένειας, αλλά το γεγονός της «αποδοχής του πάθους τους».

Αυτές τις μέρες ήταν (20 Ιουλίου) και η «Σύναξη των Ρώσων αγίων των εν Γαλλία τελειωθέντων». Ανάμεσα στους νεοφανείς αγίους, κατά την αναγνώριση εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η αγ. Μαρία Σκομπτσόβα (1891-1945).

Η αγία και το έργο της είναι (κατά την ταπεινή άποψη της στήλης) μεγάλης σπουδαιότητας, ενώ θα μπορούσαμε να την αντιπαραβάλουμε με δημοφιλείς μορφές του ετερόδοξου χριστιανισμού όπως η Ντόροθι Ντέι (1897-1980) ή η Μητέρα Τερέζα (1910-1997).

Η Ελισαββέτα Σκομπτσόβα έζησε η ίδια τα χρόνια της οκτωβριανής επανάστασης, έχοντας ανακτήσει την πίστη που έχασε σε κάποια πρώιμα εφηβικά χρόνια και σπουδάζοντας θεολογία. Κατά τη διάρκεια των διεργασιών του 1917 ήταν ενεργό μέλος του σοσιαλεπαναστατικού κόμματος. Όπως εξηγεί και ο Σέργκει Χάκελ στην πολύ ενδιαφέρουσα βιογραφία του (εκδ. Ακρίτας, 1998), η μητέρα Μαρία τάχθηκε με το μέρος της επαναστατικής μειοψηφίας (Μενσεβίκους) η οποία τάχθηκε ενάντια στο νέο καθεστώς, παρ’ότι είχε τοποθετηθεί δήμαρχος στην πόλη Ανάπα το 1918. Η ίδια έγραφε το 1939:

«Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι κάθε Χριστιανός καλείται να προσφέρει κοινωνική εργασία(…)
Καλείται να οργανώσει την προσωπική ζωή των εργαζομένων, να προσφέρει στους ηλικιωμένους, να χτίσει νοσοκομεία, να ενδιαφερθεί για τα παιδιά, να πολεμήσει την εκμετάλλευση, την αδικία, την ανάγκη και την ανομία(…).».

(«Pravoslavnoe Delo», σσ. 37-38)

Λόγω των θέσεών της, υπήρξε διωκόμενη και από τις δύο πλευρές, μοναρχική και μπολσεβικική. Η ίδια είπε χαρακτηριστικα΄σε δίκη σύμφωνα με άρθρο του ανθολόγου των γραπτών της και συγγραφέα Τζιμ Φόρεστ:

«Η πιστότητά μου δεν ήταν σε κάποια φανταστική κυβέρνηση καθ’εαυτή, αλλά σε εκείνους των οποίων η ανάγκη για δικαιοσύνη ήταν μεγαλύτερη, στο λαό. Κόκκινη ή Άσπρη, η θέση μου είναι η ίδια- θα δράσω για τη δικαιοσύνη και την ανακούφιση αυτών που υποφέρουν. Θα προσπαθήσω να αγαπήσω τον πλησίον μου».

 

Σημ.: Αναδημοσιεύεται από το τρέχον φύλλο (1014) της εφ. «Χριστιανική»

Ετικέτες: , , , , , ,

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.