Η Πάφος έχει πλούσιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον και διαθέτει μια τεράστια αρχαιολογική κληρονομιά, με τα μνημεία της να αποτελούν σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας ιστορίας. Δυστυχώς οι χώροι αυτοί, στην παρούσα τους κατάσταση, δεν είναι εύστοχα εναρμονισμένοι τόσο με το περιβάλλον όσο και με τις ανάγκες τις πόλης και πρωτίστως δεν αντανακλούν την αίγλη της αρχαιολογικής τους σπουδαιότητας . Έχει τροχοδρομηθεί το τελευταίο διάστημα μια προσπάθεια ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων της κάτω Πάφου και η διασύνδεση τους με το παραλιακό μέτωπο. Βασική επιδίωξη, του συγκεκριμένου εγχειρήματος, πρέπει να είναι η σωστή διαχείριση του εν λόγω χωροταξικού πλέγματος, ούτως ώστε να ανταποκρίνεσαι στις ανάγκες μιας σύγχρονης πόλης, εξυπηρετώντας τους μονίμους κατοίκους και τους επισκέπτες της.
Οι στόχοι μέσα από την ενοποίηση των αρχαιολογικών χωρών θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να είναι η προστασία της υλικής υπόστασης των μνημείων, η διαφύλαξη της ιστορικής και συλλογικής μνήμης που φέρουν και η λειτουργία τους ως δημόσιου χώρου, με ένταξη τους στην καθημερινότητα των κατοίκων. Μια τέτοια κίνηση θα αναδείξει το ιστορικό πρόσωπο της πόλης και θα ενδυναμώσει την τοπική ταυτότητα και την συλλογική μνήμη. Παράλληλα θα κάνει τα αρχαιολογικά μνημεία πιο προσιτά τόσο στους κατοίκους της πόλης όσο και στους χιλιάδες τουρίστες που την επισκέπτονται κάθε χρόνο. Η χρήση του αρχαίου ωδείου και η αυξανόμενη επισκεψιμότητα δίνει μια μικρή εικόνα για το τι μπορεί να επιτευχθεί.
Η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων με την με την παράλληλη ουσιαστική αναβάθμιση και ανάδειξη του αρχαιολογικού πάρκου, θα μπορούσε να ολοκληρωθεί και να επισφραγιστεί με την μεταφορά του αρχαιολογικού μουσείου στην καρδία της ύπαρξης του. Κατ’ αυτό τον τρόπο το μουσείο θα επέστρεφε στο φυσικό του χώρο και η ενσωμάτωση των ευρημάτων θα ήταν σαφώς πιο διαδραστική και ουσιαστική.
Επίσης επιβάλλεται η δημιουργία αρχαιολογικών διαδρομών και πεζοδροποιημημένων διόδων μέσα από τα μνημεία, ώστε να αποτελέσουν διαδρομές της πόλης, με την παράλληλη χρηστική επαναφορά των μνημειακών χώρων (με λειτουργίες παρόμοιες της αρχικής ή νέες, ανάλογα με το είδος του μνημείου). Με αυτό τον τρόπο οι χώροι αυτοί θα εντάσσονταν ενεργά στη ζωή μας, με τη διοργάνωση εκδηλώσεων και πολιτιστικών δραστηριοτήτων θα εντάσσονταν έμπρακτα στην καθημερινότητα των πολιτών.
Η ένταξη των αρχαιολογικών χώρων στην καθημερινή ζωή της πόλης, επιβάλλεται να σχεδιαστεί με τρόπο σύγχρονο και δημιουργικό. Δεν αρκεί οι αρχαιολογικοί χώροι να απευθύνονται μόνο στους τουρίστες ή να εξυπηρετούν μόνο εκπαιδευτικούς σκοπούς. Πρέπει οι χώροι αυτοί να εντάσσονται στην καθημερινή ζωή των πολιτών, συμβάλλοντας έτσι ουσιαστικά στην κοινωνική , οικονομική και αισθητική αναβάθμιση της πόλης.
Γρηγορία Ευριπίδου 