Pojęciem „retinopatia cukrzycowa” określa się patologiczne zmiany pojawiające się na dnie oka po wielu latach źle kontrolowanej cukrzycy (widoczne są w badaniu okulistycznym z użyciem przyrządów umożliwiających obserwację dna oka). Przewlekle podniesiony cukier we krwi uszkadza drobne naczynia krwionośne zaopatrujące siatkówkę. Skutkiem jest osłabienie ich ściany i pojawianie się na dnie oka mikrotętniaków, mikrowylewów krwi, złogów białkowo-lipidowych (z materiału wydostającego się przez uszkodzone ściany naczyń) oraz masowe tworzenie się nowych, słabych naczyń krwionośnych w odpowiedzi na niedotlenienie siatkówki. Wszystkie te zmiany mogą prowadzić (i często prowadzą) do pogorszenia wzroku ze ślepotą włącznie. Najlepszą metodą profilaktyki jest utrzymywanie w ryzach stężenia glukozy we krwi. Czy jednak dieta i nutraceutyki mogą wspomóc zagrożone przez cukrzycę oczy?

Na to pytanie postanowili odpowiedzieć specjaliści chorób oczu z Chin i USA. Dokonali przeglądu dostępnych danych naukowych na temat możliwości zapobiegania uszkodzeniom siatkówki na poziomie komórkowym. Strategie ochrony polegają m.in. na walce z podwyższonym poziomem homocysteiny, uzupełnianiu witamin i minerałów. Do najważniejszych (i skutecznych) nutraceutyków w retinopatii cukrzycowej zdaniem autorów należą:

  •  witamina A;
  •  witaminy z grupy B:  B1, B2, B3, B5, B6, B9, B12;
  •  witamina C;
  •  witamina D;
  •  witamina E;
  •  cynk;
  •  luteina;
  •  zeaksantyna;
  •  kwas liponowy;
  •  N-acetylocysteina;
  •  betaina.

Ważne, że te nutraceutyki działają w różnych mechanizmach: od ochrony przed stresem oksydacyjnym, przez poprawę szczelności tętniczek i czynności śródbłonka, poprawę ukrwienia siatkówki, zmniejszanie wydzielania czynników inicjujących wytwarzanie nowych naczyń aż po ochronę fotoreceptorów i neuronów nerwu wzrokowego. 

Jak konkludują autorzy, nie jest niczym trudnym, ani dla lekarza, ani dla pacjenta, zadbanie o prawidłową dietę i suplementację, aby wesprzeć organizm w zapobieganiu i leczeniu cukrzycowej choroby oczu, zwłaszcza że działania te są skuteczne i bezpieczne – choć nadal potrzebne są badania, które ustalą optymalne dawkowanie poszczególnych preparatów w retinopatii cukrzycowej.

Na podstawie

Shi C, Wang P, Airen S, Brown C, Liu Z, Townsend JH, Wang J, Jiang H. Nutritional and medical food therapies for diabetic retinopathy. Eye Vis (Lond). 2020 Jun 18;7:33. doi: 10.1186/s40662-020-00199-y. PMID: 32582807; PMCID: PMC7310218.