Hórreos

Durante moitos anos, os hórreos e os cruceiros foron as dúas construccións emblemáticas de Galicia, debido á gran abundacia dos mesmos. O hórreo xorde para preservar os cereais dos inimigos: a humidade, os ratos e outros insectos.

Dependendo da climatoloxía, dos materiais predominantes nunha rexión, do volume da colleita e do “status” económico, os hórreos construíanse dunha ou doutra maneira. Na nosa zona, o hórreo común é o coñecido como Fisterra. Características: rectangular, estreito e alto, proporcionalmente máis longo, suspendido sobre postes de pedra e cunha porta no costado.

Existe un amplo vocabulario para nomear este tipo de construccións: celeiros, cabaceiros, cabazos, canastros, cabás, graneiros, espigueiros, etc.

Xa no século I a.C., Marco Terencio Varrón, escritor latino que veu a España coas tropas romanas, fala dos hórreos no seu libro sobre a agricultura. Fala concretamente das diferentes maneiras de conservar os cereais, a “Granaria Sublimia” na que o gran se ventila lateralmente e por debaixo por atoparse suspendido e aillado do solo.

Ainda que sone estraño, segundo as referencias históricas, a existencia do hórreo é moi anterior á chegada do millo a Galicia. Namentres, a súa expansión está intimamente vencellada ao cultivo deste cereal.

A meirande parte da propiedade das terras pertencía aos mosteiros e á nobreza. Os labregos que as traballaban tiñan que pagar un imposto, o coñecido como foro, subforo ou diezmo.

No Concello de Dumbría existen sobre uns 794 hórreos, destacando pola súa lonxitude o da Rectoral de Berdeogas, con 15 pés pola cara norte e 16 pola sur; cunha lonxitude de 24m. Pola contra, o máis pequeno é o de Santa Lucía, no lugar de Lucín (Olveira), con tres pares de pés e cunha lonxitude de tan só 2,5m.

Como curiosidade, o hórreo do lugar de Chaín (Berdeogas) ten os pés inclinados. Segundo testemuñas, puido ser consecuencia do terremoto de Portugal do ano 1755, onde morreron máis de 2.000 persoas.

Número de hórreos por parroquias:

• Parroquia de Berdeogas: 143.
• Parroquia de Buxantes: 172.
• Parroquia de Dumbría: 148.
• Parroquia do Ézaro: 73.
• Parroquia de Olveira: 143.
• Parroquia de Olveiroa: 38.
• Parroquia de Salgueiros: 77.

#DumbríaéPatrimonio #DumbríaéTurismo