การตลาดบนความคลั่งไคล้ เลือกตั้ง AKB48 Single World Senbatsu ครั้งที่ 10 เทศกาลเปิดให้ “โอตะ” ทำนายกัน

‘ให้คุกกี้ทำนายกัน’ ท่อนฮิตในเพลงคุกกี้เสี่ยงทายที่ทำให้คนไทยรู้จักวง BNK48 กันอย่างแพร่หลายมากขึ้น ส่งผลให้กระแสดีไม่มีตก ทั้งการปล่อยซิงเกิลออกมาเรื่อย ๆ การตระเวนออกรายการต่าง ๆ การเปิดเธียเตอร์คาเฟ่ และร้านค้า รวมไปถึงอีเวนต์ต่าง ๆ ของวง อาทิ การเลือกตั้ง จับมือ แจกลายเซ็น ฯลฯ

แต่ช่วงนี้ที่ฮือฮาหนักมากสำหรับ BNK48 และเครือข่ายวงน้องสาวของ AKB48 ต้นตำรับในญี่ปุ่น คือ อีเวนต์ระดับนานาชาติครั้งแรกของวงที่กำลังจะมีขึ้นสำหรับการคัดสมาชิกจากทุกวงในทุกประเทศที่มาผ่านการโหวตของบรรดาแฟนคลับหรือโอตะ เพื่อหาตัวแทน 16 สาวมาเล่นมิวสิกวิดีโอใหม่ล่าสุดที่จะจัดทำขึ้นในญี่ปุ่น

อย่างที่ทราบกันดีว่า BNK48 เป็นวงน้องสาวที่รับแพลตฟอร์มมาจากวง AKB48 ที่ญี่ปุ่น ต้นตำรับที่โด่งดังไปทั่วโลก

AKB48 มีอีเวนต์ใหญ่ประจำที่ให้เหล่าโอตะทั่วโลกคอยติดตามกันหนักมาก นั่นคือ การเลือกตั้งเซ็มบัตสึเพื่อเป็นตัวจริงในการร้องเพลงซิงเกิลต่อไปนั่นเอง โดยจะให้สมาชิกกรุ๊ป 48 ในญี่ปุ่นทุกเมือง ได้แก่ AKB48, SKE48, NMB48, HKT48 และ NGT48 สามารถมาลงสมัครเลือกตั้งได้ แต่ปีนี้ต่างไปจากเดิม

งานนี้เรียกว่าสร้างความฮือฮาทั่วเอเชียกันเลยทีเดียว เพราะการเลือกตั้งครั้งนี้ซึ่งเป็นครั้งที่ 10 ที่ทางกรุ๊ป 48 จัดเลือกตั้งเพื่อเฟ้นหาเซ็มบัตสึมาออกสำหรับซิงเกิลที่ 53 ของ AKB48 และใช้ชื่อการเลือกตั้งว่า AKB48 53rd Single World Senbatsu General Election ได้เปลี่ยนระบบเป็นการคัดเลือกเวิร์ลเซ็มบัตสึโดยให้สมาชิกเครือข่ายกรุ๊ป 48 ในต่างประเทศ ได้แก่ JKT48, BNK48 และ TPE48 มีสิทธิ์ลงสมัครเลือกตั้งได้ด้วย

BNK48 จากไทยแลนด์ก็ไม่น้อยหน้าใคร ส่งเด็กไทยและเด็กญี่ปุ่นในสังกัดวงของตนเองไปลงเลือกตั้งด้วยถึง 10 คน

ในขณะที่ทาง TPE48 ของไต้หวัน ลงสมัครเพียง 5 คน และ JKT48 จากอินโดนีเซีย ซึ่งเกิดมาก่อน NMK48 กลับเลือกไม่ส่งผู้ลงสมัครเนื่องจากติดวันหยุดยาวหลังเทศกาลถือศีลอด ซึ่งได้ปิดการรับสมัครไปเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2561 แล้ว โดยรายชื่อสมาชิกวง BNK48 ที่ลงสมัครในแต่ละวันมีดังนี้

วันที่ 23 มีนาคม 2561

  • นิ้ง -มนัญญา เกาะจู (BNK48 Trainee)
  • ซัทจัง – สวิชญา ขจรรุ่งศิลป์ (BNK48 Team BIII)
  • เคท – กรภัทร นิลประภา (BNK48 Team BIII)

วันที่ 24 มีนาคม 2561

  • มิวสิค – แพรวา สุธรรมพงษ์ (BNK48 Team BIII)

วันที่ 25 มีนาคม 2561

  • เฌอปราง – เฌอปราง อารีย์กุล (BNK48 Team BIII)
  • ไข่มุก – วรัทยา ดีสมเลิศ (BNK48 Team BIII)
  • อิซึรินะ – รินะ อิซึตะ (BNK48 Team BIII)
  • มิโอริ – มิโอริ โอคุโบะ (BNK48 Team BIII)
  • เจนนิษฐ์ – เจนนิษฐ์ โอ่ประเสริฐ (BNK48 Team BIII)
  • จ๋า – ณปภัช วรพฤทธานนท์ (BNK48 Team BIII)

วิธีการโหวตผู้ลงสมัครเหล่านี้ ผู้มีสิทธิ์โหวตต้องซื้อซีดีซิงเกิลที่ 52 และจะให้ลงคะแนนผ่านบัตรลงคะแนนที่แนบมาด้วย จากนั้นก็จะได้รหัส 2 ชุด สำหรับกรอกยืนยันลงคะแนน และลงคะแนนได้เพียง 1 โหวตต่อ 1 ใบเท่านั้น

โดยสำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในประเทศญี่ปุ่น มีช่องทางการซื้อได้หลากหลายช่องทาง อาทิ ผ่านทางเธียเตอร์ และร้านขายซีดีทั่วไป ในราคาปกติ

แต่สำหรับชาวต่างชาติที่สนใจโหวตจะมีช่องทางการสั่งซื้อซีดีหลักก็คือ เว็บไซด์ Buyee ที่ทาง AKB48 ใช้จำหน่ายซีดีทางออนไลน์ โดยราคา 1 แผ่นจะตกอยู่ที่ประมาณ 1,200 บาท (รวมค่าส่งไปยังต่างประเทศแต่ไม่รวมภาษีนำเข้า) เรียกได้ว่าโอตะชาวไทยต้องทุ่มกันมากกว่าโอตะเจ้าถิ่น เพื่อให้ได้คะแนนโหวตที่เทียบเท่ากับทางเจ้าถิ่น ซึ่งตอนนี้ก็มีการร่วมกันโดเนทเพื่อส่งเด็กไทยให้ติดใน Top100 ให้ได้ แม้ว่าหนทางจะมีอุปสรรคกว่าทั้งช่องทางการซื้อ ทั้งฐานแฟนคลับที่น้อยกว่าทางต้นฉบับที่มีมาอย่างยาวนาน แต่ก็เชื่อว่าน่าจะมีเด็กไทยอย่างน้อย 1 คนเข้าไปติดใน Top100 ได้อย่างแน่นอน

ซิงเกิลดังกล่าวเริ่มขายแล้วตั้งแต่วันที่ 29 พฤษภาคมยาวไปจนถึง 15 มิถุนายน 2561 ซึ่งทางกรุ๊ป 48 ได้เพิ่มอันดับในการเข้าร่วมอีเวนต์นี้เพิ่มถึง 20 ที่นั่งจากเดิมที่มีแค่ 80 ที่นั่ง แบ่งเป็นดังนี้

  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 1-16 คือ World Senbatsu
  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 17-32 คือ Under Girls
  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 33-48 คือ Next Girls
  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 49-64 คือ Future Girls
  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 65-80 คือ Upcoming Girls
  • ผู้มีผลโหวตในอันดับ 81-100 คือ The 10th AKB48 World SenbatsuSousenkyoKinen Waku

เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2561 ที่ผ่านมาเป็นวันที่ 2 ของการเปิดรับผลโหวตจากโอตะทั่วโลก ซึ่งน่ายินดีเป็นอย่างยิ่งที่มีเด็กไทย 2 คนจากวง BNK48 ติดอันดับด้วยพลังของโอตะไทย นำโดย แคปเฌอ หรือ กัปตันเฌอปราง ทำคะแนนอยู่ที่ 4,315 คะแนน ติดในอันดับที่ 101 และ มิวสิค คู่เรือหลวง (ฉายานี้มาจากการเป็นคู่จิ้นอันดับหนึ่งของวงคู่กับเฌอปราง) ติดมาในอันดับที่ 120 ด้วยคะแนน 3,493

โดยอันดับหนึ่งของการเลือกตั้ง ณ ปัจจุบันที่เปิดเผยมาคือ โอกิโนะ ยูกะ จาก NGT48 ด้วยคะแนน 59,531 อันดับ 2 คือ มัตสึอิ จูรินะ จาก SKE48 ด้วยคะแนน 38,943 ซึ่งทิ้งห่างจากอันดับแรกอยู่มาก และอันดับ 3 มิยาวากิ ซากุระ จาก HKT48 ด้วยคะแนน 32,614 จากข้อมูล ณ วันที่ 30 พฤษภาคม 2561 ที่มีการเปิดเผยล่าสุด

การเปิดเผยอันดับจะมาจาก AKB48 Official เท่านั้น ซึ่งผู้โหวตไม่สามารถเช็กอันดับแบบเรียลไทม์ได้ งานนี้ก็เลยต้องวัดใจกันสถานเดียว

ส่วนคนที่ได้เนื้อ ๆ ก็เห็นจะเป็น “อากิพี” (ผู้ก่อตั้ง AKB48) นี่แหละที่ได้ทั้งกำไร และการกระจายชื่อเสียงและกลไกการตลาดของการปั้นไอดอลที่คุณพบเจอได้ ให้มีฐานความนิยมและความมั่นคงด้านรายได้ที่ดูเหมือนจะยังเติบโตได้ไม่หยุดด้วยแมคานิกการเปิดโหวตแบบนี้

การเลือกตั้งครั้งนี้ค่อนข้างดุเดือดกว่าทุกครั้งเพราะทาง AKB48 เองก็ต้องมีผู้เข้าแข่งมากขึ้นจากวงน้องสาวในต่างประเทศ ส่งผลให้เหล่าโอตะต้องเหนื่อยกันหน่อยที่จะดันโอชิของตนเองให้ขึ้นไปตามฝันให้ได้ดัง

แน่นอน งานนี้เป็นผลให้ยอดขายของซิงเกิลที่ 52 หรือTeacher Teacher เกือบทำลายยอดขายสูงสุดตลอดกาลของ AKB48 หลังเปิดขายแค่วันแรก โดยมียอดขายไปมากกว่า 1.5 ล้านแผ่น (จากข้อมูลของโอริคอนชาร์ต) โดยสถิติเดิมเป็นของซิงเกิลขายบัตรโหวตเลือกตั้งในปี 2013Sayonara Crawl ที่มียอดขายรวมมากกว่า 1.9 ล้านแผ่น เรียกได้ว่าดุเดือดเข้มข้นและทำเงินเป็นกอบเป็นกำได้ดีจริง ๆ

แต่กลับมีภาพปรากฏว่ามีคนนำแผ่น CD ของ AKB48 ไปทิ้งขยะเป็นจำนวนมาก เพราะแฟน ๆ ส่วนใหญ่ต้องการเพียงบัตรลงคะแนนเลือกตั้งใหญ่ประจำปีของวงเท่านั้น

แค่เริ่มต้นแนวโน้มของการเลือกตั้งในครั้งนี้จึงดูดุเดือดมากกว่าทุก ๆ ครั้ง และยังต้องติดตามดูผลกันยาว อย่างน้อย ๆ ก็ถึงวันที่ 15 มิถุนายนนี้ ซึ่งเป็นวันปิดรับผลโหวต

แม้ตอนนี้สมาชิกไทยที่ทำคะแนนได้สูงสุดคือ แคปเฌอ ที่น่าหวั่นไหวแทนโอตะชาวไทยจริง ๆ ว่าจะสู้กับเหล่าแชมป์เดิมได้ไหม แล้วจะต้องทุ่มกันอีกสักเท่าไรถึงจะส่งเด็กไทยไปติดเซ็มบัตสึเพื่อสร้างประวัติศาสตร์แด่ BNK48

ด้านแคปเฌอกับมิวสิค แม้จะยังไม่ติดอันดับที่จะได้รับเลือก แต่ทั้งคู่ก็รู้สึกขอบคุณโอตะทั้งหลายที่ส่งตนเองมาไกลขนาดนี้ แน่นอนทั้งสองคนยังมีหวังที่อยากจะสู้ต่อไปด้วยกัน โดยจะพยายามทำตามหน้าที่ของตนเองให้ดีที่สุด

โอตะได้ยินแบบนี้แล้วไตสองข้างคงไม่พอ ฉะนั้นเพื่อกระจายความเสี่ยง BNK48 ต้องเร่งขยายฐานโอตะเพิ่มเพื่อระดมทุนส่งเด็กไทยไปสร้างชื่อในเวทีระดับโลกกันต่อด้วยความมั่นใจ

สำหรับนักการตลาดที่ติดตาม AKB48 รวมทั้งน้องสาววง BNK48 ก็คงกันชัดเจนแล้วว่า การทำตลาดบนความชอบ ความคลั่งไคล้ สามารถสร้างผลตอบรับที่แรงและได้ผลเพียงไร กลยุทธ์การตลาดที่เล่นกับความรู้สึก ถ้ามันโดนเมื่อไร เท่าไรก็ทุ่มกันได้เสมอ.