frankwords
Bestaat er zoiets al de ondertreffende trap? Slecht Nederlands, ik weet het. Maar waarschijnlijk begrijp je wat ik bedoel. Anders zal ik het toelichten aan de hand van een voorbeeld. Wij genieten binnenkort weer van onze nieuwe haring. Een relatief kleine vis die in veel landen onder de radar blijft. Rond de Middellandse zee gaan ze nog een stapje kleiner met hun geliefde sardientjes. Gegrild of in kleurrijke blikjes. In Lissabon bouwen ze een heel festival vol folklore en witte wijn rondom hun lokale lekkernij.
Ansjovis
In hetzelfde mediterrane gebied koesteren ze uiteraard ook de ansjovis. Nog een kleinere familielid, misschien niet in directe lijn. Een veelzijdige lekkernij die je kan frituren of inleggen in olie of azijn. Van Spanje, via Zuid-Frankrijk naar de laars van Italië, overal prijkt dit kleine visje op de menu- en ingredientenlijst. In het Noorden hebben we de minder bekende sprot, zeg maar een kleinkind van de haring. Een Oer-Hollands visje die het verrassend goed met soja combineert in fusiegerechten. Maar dat terzijde.
Ikan Teri
Als we toch naar Azië afreizen, we zijn nog niet aan de bodem van deze voedselketen aanbeland. Ver weg, in Indonesië hebben ze een karakteristiek gerecht met een nog kleiner visje. Dit familielid van de ansjovis (ik noem ze altijd indovisjes) is zo klein dat je een leesbril meemoet nemen om te zien dat het überhaupt een visje is. Wanneer je een hap van Ikan Teri neemt, weet je dat overigens wel direct zeker. Het is een ‘acquired taste’. Vissig in de trend van vissaus, verslavend als je er mee om weet te gaan.
Sambal Goreng Teri Tempe
Ikan betekent niets anders dan vis in het Maleis en de toevoeging Teri duidt op de soortnaam. Het is een zo kleine vis dat het lijfje doorschijnend is, met een blauw-zilveren streep erover. Ikan Teri wordt niet groter dan een centimeter of tien. Het is familie van de ansjovis, al is die qua afmeting er een haai bij vergeleken. In de Nederlandse toko’s kan je de gezouten en gedroogde versie kopen. Deze visjes zijn niet groter dan een tot drie centimeter. Bij de grotere visjes is de kop er afgehaald, bij de allerkleinste niet. Nadat je ze, samen met tempé, in de olie bakt of frituurt, eet je ze dan ook in zijn geheel op. Maar niet nadat je ze hebt aangemaakt in een boemboe met sambal en gebrande pinda’s. Lekker met een biertje of als je lef hebt misschien met een koude albarino. Ik zou het wel durven.