Ήταν αρχές του μήνα, όταν τα στοιχήματα των traders που πόνταραν σε άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, εκτινάχθηκαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο ετών.

Αναλυτές τότε τόνιζαν ότι η αγορά ανησυχεί για την επάρκεια εφοδιασμού ενόψει του χειμώνα, με αρκετούς να μιλούν για αναβίωση των φόβων της ενεργειακής κρίσης.

Οι δυσάρεστες προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν την περασμένη εβδομάδα, καθώς μία σειρά καταλυτών ώθησαν τις τιμές σε πολύμηνα υψηλά, με το σημείο αναφοράς της Ευρώπης, το TTF να βλέπει τα 36 ευρώ ανά μεγαβατώρα (MWh).

Η αναταραχή στην Ερυθρά Θάλασσα ξανασχεδιάζει τον παγκόσμιο χάρτη του LNG

Το έναυσμα της νέας ανόδου δόθηκε μετά τις προειδοποιήσεις της αυστριακής OMV ότι τα ευρωπαϊκά δικαστήρια θα μπορούσαν να μπλοκάρουν τις πληρωμές τους προς την Gazprom. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα, της διακοπή της προμήθειας φυσικού αερίου στην Αυστρία, η οποία βασίζεται στην Gazprom για πάνω από το 80% των εισαγωγών της. Η αυστριακή εταιρεία διαβεβαίωσε την αγορά ότι η μονάδα της OMV Gas Marketing & Trading GmbH (OGMT) «θα εξακολουθεί να είναι σε θέση να προμηθεύει τους συμβατικούς πελάτες της με φυσικό αέριο από εναλλακτικές, μη ρωσικές πηγές, μέσω των εκτεταμένων προσπαθειών διαφοροποίησης τα τελευταία χρόνια».

Η Νορβηγία

Επιβαρυντικά στην αγορά επιδρά και η προγραμματισμένη συντήρηση σε ορισμένα από τα περιουσιακά στοιχεία φυσικού αερίου της Νορβηγίας στο τέλος αυτού του μήνα ώθησε επίσης τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Στα τέλη του περασμένου μήνα, οι διαχειριστές χαρτοφυλακίου αύξησαν τα ανοδικά τους στοιχήματα στην τιμή αναφοράς του φυσικού αερίου της Ευρώπης στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι μηνών, αναμένοντας συνεχιζόμενη αστάθεια καθώς η Ευρώπη αρχίζει τώρα να αποθηκεύει αποθέματα για τον επόμενο χειμώνα.

Οι διαχειριστές χρημάτων ανησυχούν ότι οι απρογραμμάτιστες διακοπές στη Νορβηγία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, η υψηλότερη ζήτηση φυσικού αερίου στην Ασία και το τέλος της τρέχουσας συμφωνίας διαμετακόμισης φυσικού αερίου για τη ροή φυσικού αερίου από τον ρωσικό αγωγό μέσω της Ουκρανίας στα τέλη του 2024 θα μπορούσαν να μειώσουν τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο για την Ευρώπη και αυξήσει τις τιμές.

Οι ΑΠΕ

Πιέσεις στην αγορά ασκεί και η πρόβλεψη για εξασθένιση των ανέμων στη Γερμανία, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της αιολικής παραγωγής.

Υψηλά η πληρότητα

Την ίδια ώρα τα ποσοστά πληρότητας στις αποθήκες φυσικού αερίου της ΕΕ, βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά για την τρέχουσα περίοδο του έτους: όπως δείχνουν τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe,  οι αποθήκες είναι γεμάτες σε ποσοστό άνω του 68%.

Το LNG

Η τάση που επικρατεί συμπαρασύρει και τις ευρωπαϊκές τιμές LNG, οι οποίες την περασμένη εβδομάδα αυξήθηκαν σε υψηλό πέντε μηνών, καθώς οι συνεχιζόμενοι γεωπολιτικοί παράγοντες κινδύνου και η στενότητα στην ευρωπαϊκή προσφορά ενέτειναν τον ανταγωνισμό με άλλους κόμβους παγκόσμιας ζήτησης.

Αυτό αναφέρουν πηγές της αγοράς, σύμφωνα με ανάλυση της S&P Global Commodity Insights, η οποία αξιολόγησε τους δείκτες DES Βορειοδυτικής Ευρώπης και Μεσογείου για τον Ιούλιο στα 10,445 $/MMBtu στις 21 Μαΐου, αυξημένα κατά 33,4 σεντ/MMBtu την ημέρα και στα υψηλότερα επίπεδα από τις 27 Δεκεμβρίου, όταν ήταν 10,756 $/MMBtu.

Την ίδια στιγμή, η Platts αξιολόγησε τον δείκτη East Med στα 10,645 $/MMBtu, επίσης τον υψηλότερο δείκτη από τις 27 Δεκεμβρίου.

Οι τιμές του LNG σε όλη την Ευρώπη βρίσκονται υπό πίεση, με τους συμμετέχοντες στην αγορά να προσπαθούν να ανταγωνιστούν για φορτία έναντι της Ασίας. Τα κύματα καύσωνα στην Ασία έχουν πυροδοτήσει ισχυρότερη εποχική ζήτηση, δημιουργώντας έντονο ανταγωνισμό μεταξύ της ευρωπαϊκής και της ασιατικής προσφοράς LNG.

Συγκριτικά, το JKM έφτασε επίσης πρόσφατα σε υψηλό επίπεδο τιμής 11,498 $/MMBtu στις 20 Μαΐου — το υψηλότερο από τις 18 Δεκεμβρίου — πριν υποχωρήσει ελαφρώς στα 11,485 $/MMBtu στις 21 Μαΐου, σύμφωνα με στοιχεία Commodity Insights.

Δυναμική LNG

Ενώ οι τιμές του φυσικού αερίου ενισχύθηκαν πρόσφατα εν μέσω συνεχιζόμενης γεωπολιτικής αβεβαιότητας και ενός αυστηρότερου περιβάλλοντος εφοδιασμού τόσο για τις ροές των αγωγών όσο και για τις εισαγωγές LNG στην ήπειρο, οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου δεν έχουν φτάσει ακόμη στα υψηλά που έφθασαν στα μέσα Απριλίου.

Στενά spreads

Ιστορικά, καθώς οι τιμές TTF αυξάνονται, τα spreads LNG-TTF θα διευρύνονται. Ωστόσο, οι διαφορές LNG-TTF παρέμειναν επίμονα περιορισμένες λόγω του αυξημένου παγκόσμιου ανταγωνισμού για το LNG, ανέφεραν πηγές. Οι έμποροι επεσήμαναν ένα «νέο κανονικό» με προσδοκίες ότι τα spread θα παραμείνουν στενά καθώς οι ευρωπαϊκές προσφορές παραμένουν σχετικά ισχυρές για την προσέλκυση φορτίων.

Η Platts εκτίμησε τις τιμές NWE LNG με έκπτωση 17,5 σεντς/MMBtu στην τιμή του ολλανδικού κόμβου αερίου TTF. Η έκπτωση ήταν κατά μέσο όρο περίπου 41 σεντ/MMBtu φέτος μέχρι στιγμής, σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 2023 που ήταν 1,70 $/MMBtu.

Ομοίως, οι τιμές East και West Med ήταν υψηλές σε σύγκριση με το TTF που κατέστησε αντιοικονομική την εισαγωγή LNG, ωθώντας τους συμμετέχοντες στην αγορά της Ευρώπης και της Μεσογείου να αναπληρώσουν την προσφορά σε όγκους αγωγών εσωτερικής ναυσιπλοΐας.

Η αστάθεια στο LNG

Σημειώνεται ότι τα επενδυτικά κεφάλαια ξεκίνησαν να δημιουργούν τις long θέσεις τους από την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα τον Οκτώβριο, ο οποίος πυροδότησε ανησυχίες για τη μεταφορά LNG μέσω της Ερυθράς Θάλασσας.

«Τα κεφάλαια λαμβάνουν υπόψη μια πιθανή μείωση των ροών LNG που διέρχονται από δύο βασικά στενά» του Bab al-Mandab και του στενού του Ορμούζ, δήλωσε ο Tom Marzec-Manser, επικεφαλής ανάλυσης αερίου στη συμβουλευτική εταιρεία ICIS. «Υπάρχει ανοδικός κίνδυνος και επομένως μια λογική για να πάρεις μια θέση long».

Οι περισσότεροι έμποροι και αναλυτές πιστεύουν ότι η ΕΕ δεν θα έχει πρόβλημα να ξαναγεμίσει τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου πριν από τον χειμώνα, όταν η ζήτηση θα αυξηθεί.

Ωστόσο, δεν αποκλείουν περαιτέρω μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών, ιδιαίτερα με την ανάκαμψη της ζήτησης φυσικού αερίου πρόσφατα, αφού παρέμεινε υποτονική κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.

Υπάρχει επίσης αβεβαιότητα για το μέλλον του ρωσικού φυσικού αερίου που φτάνει στην ΕΕ μέσω της Ουκρανίας. Μια συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας για να επιτραπεί η διαμετακόμιση, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 5% των προμηθειών του μπλοκ, λήγει στα τέλη του τρέχοντος έτους. Η Ουκρανία έχει εκφράσει την πρόθεσή της να μην ανανεώσει τη συμφωνία.

Η αναστάτωση

Μετά από περισσότερο από ένα χρόνο νηνεμίας στην αγορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη, φαίνεται ότι οι traders αναστατώνονται ξανά.

Και αυτό διεφάνη τον περασμένο μήνα κατά τη διάρκεια του συνεδρίου Flame στο Άμστερνταμ , όπου παράγοντες του κλάδου συμφώνησαν ότι βλέπουν τους κινδύνους να αυξάνονται. Και ως εκ τούτου οι τιμές ανταποκρίνονται…

Οι ανησυχίες περιλαμβάνουν την αβεβαιότητα σχετικά με τις υπόλοιπες ρωσικές ροές μέσω της Ουκρανίας και την ανάκαμψη της ζήτησης φυσικού αερίου στην Ασία. Μια πιο κρύα από το κανονικό χειμερινή κατανάλωση στο σπίτι θεωρείται επίσης πιο πιθανή μετά από δύο διαδοχικές ήπιες χρονιές.

«Βγήκαμε από την κρίση; Νομίζω ότι είναι πολύ νωρίς για να το πούμε», δήλωσε η Cara MacDonald, επικεφαλής προμήθειας και προέλευσης LNG & καθαρών καυσίμων της RWE AG. «Αν έχουμε έναν κρύο χειμώνα, φέτος, του χρόνου, η ευελιξία από την πλευρά της ζήτησης θα μειωθεί».

Ο μάχη για το LNG

Ο ανταγωνισμός μεταξύ Ευρώπης και Ασίας για το LNG είναι επίσης εδώ για να μείνει, δήλωσε στη Flame ο Patrick Dugas, επικεφαλής του τμήματος εμπορίας LNG της TotalEnergies SE.

Οι εισαγωγές LNG του πρώτου τριμήνου της Κίνας αυξήθηκαν κατά 21% από πέρυσι, ενώ υπάρχουν ενδείξεις αυξανόμενης όρεξης από τις αγορές της Ταϊλάνδης και της Αιγύπτου. Όπως και στην Ευρώπη, το μεγαλύτερο μέρος της ασιατικής αγοράς LNG γίνεται κατά τη διάρκεια της περιόδου θέρμανσης στο βόρειο ημισφαίριο.

«Αν κοιτάξουμε την προθεσμιακή αγορά για τον επόμενο χειμώνα, υπάρχει ένα ασφάλιστρο κινδύνου», υποστήριξε δήλωσε ο Saalfrank της Axpo.

Άλλα ζητήματα που αναφέρθηκαν από τους εμπόρους στο συνέδριο περιλαμβάνουν πιθανή αναστάτωση στις ΗΠΑ κατά την περίοδο των τυφώνων αργότερα μέσα στο έτος και ζητήματα στις εγκαταστάσεις παραγωγής. Οι διακοπές στις εγκαταστάσεις του Freeport στην ακτή του Κόλπου ή στη Νορβηγία, τον μεγαλύτερο προμηθευτή πλέον της Ευρώπης, έχουν εκτοξεύσει τις ευρωπαϊκές τιμές στα ύψη τα τελευταία δύο χρόνια.

«Δεν έχει να κάνει με το τι πραγματικά συμβαίνει, αλλά με το τι περιμένουν οι άνθρωποι να συμβεί», δήλωσε ο Γκρέγκορ Πετ, επικεφαλής αναλυτής της Uniper SE, σε πάνελ στο Flame. «Αυτό δημιουργεί ράλι τιμών από μόνο του».

Αντίστροφη πορεία από αυτή που ακολουθούν οι τιμές των οπωροκηπευτικών στα ράφια των σούπερ μάρκετ καταγράφεται στις χονδρικές τιμές τους.

Αν και τα στοιχεία του πληθωρισμού της ΕΛ.ΣΤΑΤ. για τον Απρίλιο δείχνουν ότι οι αυξήσεις στα φρούτα «τρέχουν» με ρυθμό 11,6% και στα λαχανικά με 6,1% σε ετήσια βάση, από τα δελτία τιμών του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) φαίνεται ότι οι τιμές χονδρικής έχουν υποχωρήσει έως και 50%, ειδικά στα κηπευτικά, σημειώνει ο «Ελεύθερος Τύπος».

Μισή τιμή

Στη μισή τιμή, στα 0,50 ευρώ το κιλό, από 1 ευρώ πέρυσι τον Μάιο, πωλούνται στη χονδρική τα αγγουράκια, όταν οι καταναλωτές τα αγοράζουν από τα σούπερ μάρκετ στα 1,15 ευρώ το κιλό. Κατά 50% φθηνότερα, στα 1,10 ευρώ, από 2,20 ευρώ το κιλό πέρυσι, διατίθενται στις κεντρικές αγορές τα ντοματίνια, τα οποία, ωστόσο, στη λιανική κοστίζουν πάνω από 2,5 ευρώ το κιλό. Μεγάλη πτώση (-42,3%) παρατηρείται και στα φασολάκια (τσαουλιά), με την τιμή χονδρικής να διαμορφώνεται στα 1,5 ευρώ το κιλό από 2,6 ευρώ πέρυσι.

Μείωση κατά 30% εμφανίζει η χονδρική τιμή των φρέσκων κρεμμυδιών στα 1,2 από 1,7 ευρώ το κιλό, με την τιμή τους, ωστόσο, στα ράφια να είναι υπερδιπλάσια, στα 2,5 ευρώ το κιλό. Ακολουθούν με πτώση 25% τα καρότα, στα 0,60 από 0,80 ευρώ το κιλό, οι μακριές πιπεριές στα 0,90 από 1,20 ευρώ τον Μάιο του 2023 και οι ντομάτες, οι οποίες στη χονδρική πωλούνται μόλις στα 0,60 ευρώ το κιλό από 0,80 ευρώ έναν χρόνο πριν. Ωστόσο, στα σούπερ μάρκετ τα νοικοκυριά αγοράζουν τις ντομάτες από 1,48 ευρώ και πάνω.

Κατά 0,20 ευρώ φθηνότερα σε σχέση με πέρυσι αγοράζουν οι έμποροι το σέλινο και τα κολοκύθια, ενώ μειωμένες είναι οι χονδρικές τιμές σε βλίτα (-6,7%), ξερά κρεμμύδια (-15%) και πατάτες (-11,1%). Αμετάβλητες παραμένουν οι τιμές στα λάχανα και τα μαρούλια, στα 0,30 ευρώ, στα ιταλικά ραδίκια (0,80 ευρώ το κιλό) και στο σπανάκι (1 ευρώ το κιλό), ενώ λογικές είναι και οι λιανικές τιμές τους.

Εξαιρέσεις

Στα λαχανικά, τα μόνα προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί στη χονδρική είναι τα φασολάκια μπαρμπούνια, στα 1,5 από 1,3 ευρώ το κιλό πέρυσι, και στο σκόρδο, η τιμή του οποίου έχει ανέβει κατά 30,4% από τα 0,23 στα 0,3 ευρώ το τεμάχιο.

Μειώσεις στα εποχής: «Ασανσέρ» το κόστος των φρούτων

Μικτή εικόνα παρατηρείται στα φρούτα, με τα εποχής να καταγράφουν σημαντικές μειώσεις σε σχέση με πέρυσι και τα υπόλοιπα να πωλούνται ακριβότερα.

Τη μεγαλύτερη πτώση τιμής (-27,3%) εμφανίζουν τα πεπόνια, στα 0,80 από τα 1,10 ευρώ το κιλό πέρυσι, ωστόσο, στο ράφι καταλήγουν σε υπερδιπλάσια τιμή, στα 1,5 ευρώ το κιλό. Ακολουθούν τα πορτοκάλια με -25% λόγω των αθρόων εισαγωγών από την Αίγυπτο και τα καρπούζια (-24,2%), η χονδρική τιμή των οποίων διαμορφώνεται στα 0,50 από 0,66 ευρώ το κιλό πέρυσι. Κατά 16,6% φθηνότερες πωλούνται φέτος στη χονδρική οι φράουλες, στα 1,5 ευρώ το κιλό, ωστόσο, στα σούπερ μάρκετ η τιμή τους αγγίζει τα 3,98 ευρώ το κιλό, με την «ψαλίδα» να διαμορφώνεται στο 165%!

Αντίθετα, ανοδική πορεία ακολουθούν οι τιμές των ακτινιδίων, στα 1,8 από 1,4 ευρώ το κιλό πέρυσι (+28,6%), και των λεμονιών, στα 0,80 από 0,65 ευρώ το κιλό (+23%). Κατά 22,2% ακριβότερα διατίθενται στις κεντρικές αγορές τα μήλα Στάρκιν Ντελίσιους, στα 1,10 από 0,90 ευρώ το κιλό και τα αχλάδια Κρυστάλλια, η τιμή των οποίων έχει ανέβει από τα 1,3 στα 1,5 ευρώ το κιλό.

Στο τέλος του Μαΐου θα γίνει η καταβολή των συντάξεων, όπως ανακοίνωσε ο e-ΕΦΚΑ.

Συγκεκριμένα, οι ημερομηνίες πληρωμής ακολουθούν τον κανόνα του διαχωρισμού μεταξύ μισθωτών και μη μισθωτών και διαμορφώνονται ως ακολούθως:

Στις 28/5/2024, ημέρα Τρίτη, θα καταβληθούν οι συντάξεις των τέως Ταμείων μη μισθωτών (ΟΓΑ, ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ) και οι συντάξεις ΟΠΣ-ΕΦΚΑ για όσους είναι συνταξιούχοι από 1/1/2017 και έπειτα (ν. 4387/2016) και όλες οι επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα (μη μισθωτών και μισθωτών).

Στις 30/5/2024, ημέρα Πέμπτη, θα καταβληθούν οι συντάξεις των τέως Ταμείων μισθωτών (ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τραπεζών, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΛΟΙΠΩΝ ΕΝΤΑΣΣΟΜΕΝΩΝ (ΤΣΕΑΠΓΣΟ, ΤΣΠ-ΗΣΑΠ), ΝΑΤ, ΕΤΑΤ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ) και οι κύριες και επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου.