Mar 14, ’11 8:52 PM

မွန္ကန္ေသာနားလည္မႈ မွသည္ ခ်မ္းသာအစစ္ဆီသို႔

2011 မေလး-စင္ကာပူခရီးစဥ္တြင္း ဆူနာမီဆရာေတာ္ေဟာၾကားခဲ့ေသာ တရားေတာ္မ်ားကို အႏွစ္ခ်ဳပ္အျဖစ္ ဥာဏ္မီသေလာက္ အတိုခ်ဳံးေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

ဆရာေတာ္သည္ မိမိနားလည္ေနေသာ အခ်ိန္တစ္ခုၾကာ ရွိေန-ျဖစ္ေနေသာ ပညတ္ ရုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ စိတ္ တို႔၏ ျဖစ္ၿပီး ပ်က္ျခင္း ကို လုိက္ရႈခိုင္းျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ သစၥာတရား(ဓမၼ)သက္သက္ပဲျဖစ္ေနျခင္း ကိုတိုက္ရိုက္္ႏွလံုးသြင္း လက္ခံျခင္း ျဖင့္ ပညတ္ ရုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ စိတ္ တို႔၏ ျဖစ္ျခင္း -ပ်က္ျခင္း ႏွင့္ပတ္သက္၍ ျဖစ္ေပၚေနရေသာ ႏွစ္သက္မႈ-ေလာဘ၊ မႏွစ္သက္မႈ-ေဒါသ၊ ၿငိတြယ္မႈ (ဥပါဒါန္)တို႔ ကို မွန္ကန္စြာ စြန္႔လႊတ္တတ္လာေစရန္ (ဓမၼာႏုပႆနာ) နည္းေပးျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

* * * * * * *

မွန္ကန္ေသာနားလည္မႈ မွသည္ ခ်မ္းသာအစစ္ဆီသို႔
(သန္လ်င္သဘာ၀ရိပ္သာ ဆူနာမီဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသာရ ေဟာၾကားေသာ တရားအႏွစ္ခ်ဳပ္)
၂၀၁၁ မတ္လ ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္

* * * * * * *

သ မု တိ သ စၥာ- ပ ညတ္ တ ရား

(အ၀ိဇၨာစိတ္မွ ဖန္တီးျပဳလုပ္ထားေသာမႈေၾကာင့္သာ တကယ္ျဖစ္ေန-ရွိေန-မွန္ေနသည္ဟု ထင္ရေသာတရား)

၁) အမ်ားသေဘာတူ ေခၚေ၀ၚသတ္မွတ္ထား၍သာ မွန္ကန္ေနေသာတရား။
(ဥပမာ။ ေမာင္လွ၊ ရန္ကုန္၊ တစ္နာရီ၊ ေခြး၊ လူ၊ ဇရပ္၊ အိမ္၊ ေက်ာင္း)

၂) ဆန္႔က်င္ဘက္စြမ္းအင္မ်ားအျဖစ္ထင္ရ။ (သို႔) ႏိႈင္းယွဥ္သတ္မွတ္မႈမ်ားေၾကာင့္သာ တကယ္ျဖစ္ေနသည္ဟု ထင္ရ။
(ဥပမာ။ ပူမႈ-ေအးမႈ၊ တင္းမႈ-ေလ်ာ့မႈ၊ ႏွစ္သက္မႈ-မႏွစ္သက္မႈ၊ ခ်မ္းသာမႈ-ဆင္းရဲမႈ၊ အဖိုဓါတ္-အမဓါတ္၊ အေတြးအေခၚမ်ား၊ ယူဆခ်က္မ်ား၊ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား၊ အေကာင္း-အဆိုးခံစားခ်က္မ်ား)

၃) တစ္ခုခု၊ တစ္ေယာက္ေယာက္၊ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္၊ တစ္ေနရာရာ၊ ပုဂၢိဳလ္၊ သတၱ၀ါ၊ တိရစၦာန္၊ တစ္ေကာင္စီ။ လူ၊ တစ္ဦးစီ။

၄) မိမိနားလည္ေနေသာ ကုိယ္၊ ႏႈတ္၊ စိတ္၊ (ကာယ၊ ၀စီ၊ မေနာ) ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ။

၅) မူလအမွန္တရား (ပရမတ္တရား) ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက ပညတ္တရားသည္ အမွန္မဟုတ္ေတာ့။ တကယ္မဟုတ္ေတာ့။

၆) ပညတ္အခ်င္းခ်င္း ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မွသာ မုသားမျဖစ္႐ံု သီလအက်ဳိးငွာ မွန္ကန္ၿပီးအခ်ိန္၊ ကာလ၊ ေနရာ၊ ေဒသ၊ ကို လိုက္၍ ေျပာင္းလဲသြားသည္။ တသမတ္တည္းျဖစ္မေန၊ တသမတ္တည္းရွိမေန။

၇) တကယ္မဟုတ္ေသာ္လည္း … အနိစၥအစစ္ကို နားမလည္ျခင္းမွာ (အနိစၥတရား-အ၀ိဇၨာတရား၏) လွည့္စား၊ ဖန္တီး၊ ျပဳလုပ္မႈေၾကာင့္ တကယ္ဟုတ္ေနသည္ဟု ထင္ရ။

၈) သံုး႐ံုသက္သက္၊ ေတြ႕ႀကံဳ႐ံုသက္သက္၊ နားလည္႐ံုသက္သက္သာျဖစ္။ ဒ့ီထက္ မပို။

* * * * * * *
ပ ရ မ တၴ သ စၥာ – ပ ရ မတ္ တ ရား

(တစ္ခုခု၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ မပါ၀င္ဘဲ မူလကတည္း ျဖစ္ေန-ရွိေန-မွန္ကန္ေနေသာတရား)

၁) ပရမတၴသစၥာ သည္ မူကကတည္းက ျဖစ္ေန-ရွိေနေသာတရားျဖစ္သည္။
၂) အခ်ိန္၊ ကာလ၊ ေနရာ၊ ေဒသ၊ ကို လိုက္၍ မေျပာင္းလဲ။ တသမတ္တည္းျဖစ္ေနသည္။
၃) အခ်ိန္၊ ကာလ၊ ေနရာ ေဒသ မွ လြန္ေျမာက္ေနသည္။ တသမတ္တည္းျဖစ္ေနသည္။
ပံုမွန္ ျဖစ္ေန-ရွိေန-မွန္ေနသည္။

မေျပာင္းမလဲ တသမတ္တည္းမွန္ကန္ေနေသာ ပရမတၴသစၥာ (၂)မ်ဳိးရွိသည္။
၁) တသမတ္တည္းျဖစ္ေနေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမႈ (ဒုကၡသစၥာ – သခၤါရတရား) (တစ္ခုခု၊တစ္ဦးဦး ၏ ပ်က္စီးမႈမဟုတ္)
၂) တသမတ္တည္းရွိေနေသာ တည္ၿမဲမႈ၊ ခ်မ္းသာမႈအစစ္၊ (နိေရာဓသစၥာ – အသခၤတတရား )

– နံပါတ္(၁)တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ- တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးမႈ (ဒုကၡသစၥာ) တြင္ ေျပာင္းလဲ-ပ်က္စီးျခင္းမရွိဘဲ တသမတ္တည္းျဖစ္ေနေသာ စြမ္းရည္သတၱိ (၂)မ်ဳိးရွိေလသည္။

ထို စြမ္းရည္သတၱိႏွစ္မ်ဳိးမွာ –
(က) သမုတိသစၥာ(ပညတ္တရား) မ်ားကို အခ်ိန္တစ္ခုၾကာ တစ္ကယ္ရွိေန၊ ျဖစ္ေန၊ တကယ္ဟုတ္ေနသေယာင္ အထင္မွားေနေစရန္ တသမတ္တည္း ဖန္တီးျပဳလုပ္ေနမႈ။
( သို႔ ) မေျပာင္းမလဲ တသမတ္တည္းျဖစ္ေနေသာ ဖန္တီးျပဳလုပ္မႈအစစ္၊ လိမ္လည္မႈအစစ္၊ ျပဳလုပ္မႈအစစ္။ အလုပ္အစစ္။ (သမုဒယသစၥာ)

(ခ) ေနာက္စြမ္းရည္တစ္မ်ဳိးမွာ – ပညတ္တရား-ပရမတ္တရားမ်ားကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သိနားလည္ေနမႈ။ မေျပာင္းမလဲ တသမတ္တည္း သိနားလည္ေနမႈ ။ သိမႈသက္သက္-သိမႈအစစ္။ (မဂၢသစၥာ)

* * * * * * *
တ ကယ့္ တ ရား အ လုပ္ အ စ စ္ – မ ဂၢင္ အ လုပ္

– မဂၢင္တရားအလုပ္အစစ္သည္ တစ္ခုခုျပဳလုပ္ေနျခင္းမဟုတ္- ဘာမွမလုပ္ပဲေနျခင္းလည္း မဟုတ္။
မွန္ကန္ေသာ အာရံုစူးစိုက္ထားႏိုင္မႈ (သမၼာသမာဓိ) မွန္ကန္ေသာ လံု႔လစုိက္မႈ၊ (သမၼာ၀ါယာမ)မ်ားျဖင့္ မွန္မွန္ကန္ကန္ နားလည္ေနမႈ(သမၼါဒိ႒ိ)၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ႏွလံုးသြင္းမႈ(သမၼာသကၤပၸ)၊ မွန္ကန္ေသာ အမွတ္ရမႈ-မေမ့မႈ ၊ (သမၼာသတိ) ျဖစ္သည္။

– မွန္ကန္ေသာ နားလည္မႈ၊ ႏွလံုးသြင္းမႈ၊ မေမ့မႈ၊ သတိရမႈ သည္ –
– တစ္ခုခု၊ တစ္ေယာက္ေယာက္ အေပၚ မဟုတ္ပဲ ၊ ကုိယ္နားလည္ေနက် ကုိယ္ေတြ၊ စိတ္ေတြ၊ အေတြးေတြ၊ ခံစားခ်က္ေတြ၊ နာမႈ၊ က်င္မႈ၊ ပိန္မႈ၊ ေဖာင္းမႈ၊ အသက္႐ႈမႈေတြ မဟုတ္ပဲ – (တနည္းအားျဖင့္) သမုတိသစၥာ-ပညတ္တရားမ်ား အေပၚတြင္ ထားရမွာ မဟုတ္ပဲ။

မွန္ကန္ေသာ နားလည္မႈ၊ ႏွလံုးသြင္းမႈ၊ မေမ့မႈ၊ သတိရမႈ သည္ – အထက္တြင္ေဖာ္ျပထားေသာ- ပရမတၴသစၥာ ႏွစ္မ်ဳိးမွ …
ပထမ အမွန္တရား . . . တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနမႈ (သို႔) ဒုကၡသစၥာ၏ ပထမစြမ္းရည္သတၱိ ကို ျဖစ္ေစ-
ဒုတိယစြမ္းရည္သတၱိ ကိုျဖစ္ေစ မေမ့ရန္ – ႏွလံုးသြင္းရန္ – ယံုၾကည္ရန္ ျဖစ္ေလသည္။

တနည္းအားျဖင့္ –
– သမုတိသစၥာ(ပညတ္တရား) မ်ားကို အခ်ိန္တစ္ခုၾကာ တစ္ကယ္ရွိေန၊ ျဖစ္ေန၊ တကယ္ဟုတ္ေနသေယာင္ အထင္မွားေစရန္ ဖန္တီးျပဳလုပ္ေနေသာ တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနမႈ (ဒုကၡသစၥာ) ၏ ပထမစြမ္းရည္သတၱိ ကို မေမ့ရန္ ၊ ယံုၾကည္၊ လက္ခံ ၊ ႏွလံုးသြင္းေနရန္ ျဖစ္ေလသည္။

ထိုကဲ့သို႔ – (ပရမတၴသစၥာ-ဒုကၡသစၥာ) တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနမႈ အမွန္တရား၏ စြမ္းရည္သတၱိကို မေမ႕ျခင္းအားျဖင့္- ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္းအားျဖင့္ – (သမုတိသစၥာ)ပညတ္တရားမ်ားကို အဟုတ္ထင္ေနမႈ၊ အတည္ယူေနမႈ၊ (အ၀ိဇၨာ) ကို စြန့္လႊတ္ရန္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖစ္သည္။

ထိုကဲ့သို႔ – အမွန္တရား၏စြမ္းရည္သတၱိကို မေမ့ျခင္းအားျဖင့္ ယံုၾကည္လက္ခံ ႏွလံုးသြင္းႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစား ေနျခင္းအားျဖင့္ – ပညတ္တရားမ်ားကို (ကာယ၊ ၀စီ၊ မေနာမ်ားကို) ၿငိတြယ္မႈ-အဟုတ္ထင္မႈ မျဖစ္ေပၚပဲ သံုး႐ံုသက္သက္၊ ေတြ႕ႀကံဳ႐ံုသက္သက္၊ နားလည္႐ံုသက္သက္ သာျဖစ္လာရန္ ႀကိဳးစားျခင္းျဖစ္သည္။
ျမင္-ျမင္႐ံု၊ ၾကား-ၾကား႐ံု၊ သံုး-သံုး႐ံုသက္သက္ျဖစ္ကာ ၿငိတြယ္မႈကင္းလာျခင္း (ဥာဏ္ ျဖစ္လာျခင္း)သည္သာ တကယ့္တရားအလုပ္အစစ္-၀ိပႆနာ ျဖစ္ေလသည္။
ျမတ္ဗုဒၶ၏ လိုရင္း အစစ္ ျဖစ္ေလသည္။

ကာယ-၀စီ-မေနာမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုပ္ေနႏိုင္ေသာစြမ္းရည္သတၱိကို ျဖစ္ေစ၊ မလုပ္ဘဲေနႏိုင္ေသာ စြမ္းရည္သတၱိကို ျဖစ္ေစ၊ အတည္မယူပဲေနႏိုင္သည့္ (စြန္႔လႊတ္ႏိုင္သည့္) စြမ္းရည္သတၱိျဖင့္ ပရမတၴသစၥာအမွန္တရား . . . တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနမႈ (ဒုကၡသစၥာ သခၤါရတရား)၏ စြမ္းရည္သတၱိမ်ားကိုသာ မေမ့ရန္- ႏွလံုးသြင္းရန္ – လက္ခံယံုၾကည္ရန္ ႀကိဳးစားေနျခင္း သည္ တကယ့္တရားအလုပ္အစစ္-၀ိပႆနာ ျဖစ္ေလသည္။

ဆူနာမီဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသာရ သစၥာတရားေဟာေျပာခ်က္မ်ားမွ ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပပါသည္။

မွတ္ခ်က္ ။ တရားအလုပ္အစစ္သည္ မိမိျပဳလုပ္ေနက် ကာယ-၀စီ အလုပ္မ်ားကို ပယ္ျခင္း ၊ တြယ္ျခင္း ၊ ေ၀ဖန္ေနျခင္း မဟုတ္ဘဲ တသမတ္တည္းေသာ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနမႈ (ဒုကၡသစၥာ) အမွန္တရား၏ စြမ္းရည္သတၱိမ်ားကို မေမ့မႈ၊ သတိရမႈ-ေအာက္ေမ့မႈ ျဖင့္ ကာယ-၀စီ-မေနာ တို႔ကို သံုး႐ံုသက္သက္၊ ေတြ႕ႀကံဳ႐ံုသက္သက္၊ နားလည္႐ံုသက္သက္သာျဖစ္လာေစျခင္းသာ။

2011 ႏိုင္ငံျခားခရီးစဥ္အတြင္း ဆရာေတာ္ေဟာၾကားေသာတရားအနွစ္ခ်ဳပ္ ကို pdf ဖိုင္အျဖစ္ ပရင့္ထုတ္ယူလိုပါက- http://www.mediafire.com/?guj2oyad0md88z8

ေမတၱာျဖင့္
စိုး၀င္းထြဋ္

ပိုမိုနားလည္လိုပါက- မေလး-စင္ကာပူခရီးစဥ္ တြင္ေဟာၾကားေသာ တရားေတာ္မ်ား (အသံဖုိင္မ်ား)ေဒါင္းလုပ္ရန္ http://www.mediafire.com/?vaownvljgy32p