พื้นฐานสำคัญง่ายๆ ในการเป็นผู้นำที่ดี

มีคนเคยถามว่าผู้นำที่ดีนั้นจะต้องมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง ซึ่งเอาเข้าจริงๆ ก็มีหลากหลายแนวคิดมากเลยครับ แต่จากประสบการณ์ที่คลุกคลีในวงการบริหารบุคคล และการพัฒนาภาวะผู้นำ รวมทั้งได้สอบถาม และสังเกตจากผู้นำตัวจริงๆ ของบริษัทต่างๆ ที่เขาสามารถซื้อใจพนักงานในองค์กรได้นั้น สรุปได้ว่ามีพื้นฐานหลักอยู่สองอย่างที่ผู้นำทุกคนจะต้องมี และขาดไม่ได้จริงๆ

• ตัวแรกก็คือ “การฟัง” ผู้นำที่ดีทุกคนจะมีศิลปะในการฟังที่ดีมาก ไม่ใช่แค่ตั้งใจฟังเท่านั้นนะครับ แต่ผู้นำที่ดีจะฟังอย่างเข้าใจคนที่คุยด้วย ฟังอย่างรับรู้ถึงความรู้สึกของคนอื่น ไม่ใช่ฟังแล้วก็ยัดเยียดความคิดเห็นของตนเองให้กับคนอื่น ผู้นำที่ดีนั้น จะฟังและคิดตามไปด้วยตลอด บางครั้งก็นั่งนิ่งๆ สบตามผู้ฟังแล้วก็ถามคำถามสั้นๆ เพื่อให้ผู้พูดพูดต่อไปจนจบ เรียกได้ว่าใช้สองหูให้เป็นประโยชน์จริงๆ

ผลที่ตามมาจากการฟังที่ดีก็คือ ผู้นำที่ดีมักจะพูดเรื่องของตนเองน้อยมาก แต่ถ้าเมื่อไหร่ที่จะต้องพูด ส่วนใหญ่จะพูดเรื่องของคนอื่น ก็คือพูดเพื่อให้คุณแก่ผู้อื่น เท่าที่ผมสังเกตผู้นำที่ดีๆ ของบริษัทต่างๆ ผมไม่เคยเห็นเขาพูดให้ร้ายพนักงานตัวเองเลย แม้ว่าพนักงานคนนั้นจะมีผลงาน หรือพฤติกรรมที่ไม่ดีก็ตาม เขาก็จะมองในแง่ดีเสมอ

และที่สำคัญก็คือ ผู้นำที่ดีจะไม่พูดยกตนข่มท่าน และไม่ค่อยคุยโวโอ้อวดในสิ่งที่ตัวเองเก่งเลย มักจะนั่งนิ่ง ฟัง ถาม และให้ความสำคัญกับผู้อื่นเสมอ ผมเคยคุยกับผู้นำที่เก่งๆ หลายคน แรกๆ ก็พยายามจะถามว่าเขาเก่งได้อย่างไร และมีอะไรเป็นเคล็ดลับบ้าง แต่เชื่อมั้ยครับว่า คุยไปสักพัก ผู้นำก็ค่อยๆ เปลี่ยนเรื่องคุยมาเป็นเรื่องของผมเอง โดยที่เราไม่รู้ตัวเลย เขามักจะถามเรื่องของเรา และให้ความสำคัญกับผู้ที่เขาพูดด้วยเป็นหลักเลย ซึ่งทำให้เรารู้สึกว่าตัวเองมีความสำคัญ เพราะขนาดผู้นำตำแหน่งสูงๆ ยังมาถามไถ่เราเลย

• ตัวที่สองก็คือ “การให้เกียรติผู้อื่น” ผู้นำที่ดีนั้นนอกจากฟังอย่างเข้าใจผู้อื่นแล้ว ยังมักจะมีพฤติกรรมที่ให้เกียรติผู้อื่นอยู่เสมอ ไม่เคยที่จะว่าร้าย นินทา ผู้อื่นลับหลัง ไม่เพียงแค่นั้นนะครับ ยังส่งเสริมให้มองในแง่ดีของคนอื่นอีกด้วยนะครับ

เวลาเรานินทาคนอื่นให้กับผู้นำที่ดีๆ ฟัง สิ่งที่ท่านจะทำก็คือ เปลี่ยนเรื่อง และพยายามชักนำให้เราเปลี่ยนมุมมองที่ไม่ดีต่อคนอื่น ให้เป็นแง่ดี แต่จะไม่ร่วมนินทาไปกับเราด้วย ทั้งนี้ก็เพราะว่า เขาจะต้องนำคนอื่นทุกคน ดังนั้น ถ้าเขามานั่งนินทาคนอื่นลับหลังแบบนี้แล้ว เขาจะนำคนอื่นได้อย่างไรจริงมั้ยครับ

ดังนั้นถ้าใครอยากจะเป็นผู้นำที่ดี พื้นฐานที่สำคัญที่จะต้องเริ่มต้นทำให้ได้ก็คือ “การฟังอย่างเข้าใจ” และ “การให้เกียรติผู้อื่นอยู่เสมอ” นั่นเองครับ