W celu przyjęcia majątku spadkowego niezbędne jest złożenie stosowanego oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w określonym terminie. Każdy spadkobierca ma na to sześć miesięcy od chwili otwarcia spadku lub testamentu. Jeśli oświadczenie nie zostanie złożone, spadkobierca ustawowy nabywa spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zgodnie z nowelizacją przepisów z 2015 r. Jednak wielu spadkobierców zastanawia się, które oświadczenie należałoby złożyć, w chwili gdy nie posiadają wiedzy o dokładnej sytuacji finansowej spadkodawcy, bowiem przykładowo nie utrzymywały z nim kontaktu. Czy istnieje możliwość ustalania długu spadkowego przed jego przyjęciem?

Ustalenie długu

Pomocne mogą być rejestry takie jak BIK oraz BIG, ERIF, KRD. Przy pozyskiwaniu informacji informujemy o zgonie spadkodawcy i ewentualnie o prowadzonym postępowaniu spadkowym. Niestety, nie wszystkie bazy udzielą informacji tego rodzaju. Większość instytucji jak banki, urzędy nie będą z nami współpracować celem wyjawienia sytuacji majątkowej spadkodawcy, gdyż nie będziemy w posiadaniu żadnego dokumentu stwierdzającego, że nabyliśmy spadek. Instytucje te chętnie pomogą, kiedy będziemy dysponować postanowieniem o nabyciu spadku. Takie natomiast otrzymamy dopiero po przeprowadzeniu postępowania sądowego albo po złożeniu stosowanego oświadczenia przed notariuszem. Wobec powyższego ten sposób nie zawsze może okazać się skuteczny i pomocny w celu poznania majątku spadkowego.

Kolejnym sposobem na poznanie sytuacji majątkowej spadkodawcy może być rodzina, która utrzymywała ze zmarłym bliskie relacje. Jednak często bywa tak, że nawet najbliższa rodzina nie jest pewna, jak ta sytuacja wygląda albo pozostaje w konflikcie i nie zamierza pomóc.

Spis inwentarza

Chcąc sprawdzić, czy spadkodawca miał długi, możemy również złożyć w sądzie wniosek o wykonanie spisu inwentarza. Zgodnie z przepisami prawa „Na wniosek tego, kto uprawdopodobni, że jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo wykonawcy testamentu lub wierzyciela mającego pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy sąd spadku wydaje postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza”. Wobec powyższego, aby postępowanie zostało wszczęte, wnioskodawca musi udowodnić przykładowo, że pozostaje spadkobiercą ustawowym. Spis inwentarza swą treścią obejmuje cały majątek, w tym wartość czystego spadku, z uwzględnieniem wartości rzeczy i praw spornych spadkodawcy oraz długi spadkowe. Tworzony jest przez komornika. Sądem właściwym do rozpoznania wniosku o sporządzenie spisu inwentarza jest sąd spadku. Od wniosku o sporządzenie spisu inwentarza pobiera się opłatę stałą w kwocie 50 zł. Istnieje jednak ryzyko, że wniesienie wniosku o wykonanie spisu inwentarza będzie tak długotrwałe, że minie nam czas na złożenie stosowanego oświadczenia, zanim poznamy sytuację materialną zmarłego.

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Jeśli nadal nie znamy dokładnej sytuacji majątkowej zmarłego i wysokości długów, jakie być może pozostawił w spadku, najlepszym rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, o ile posiadamy wiedzę, że oprócz potencjalnych długów zmarły posiadał też majątek, który w razie czego mógłby je pokryć. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza przyjęcie masy spadkowej do wysokości aktywów w nim występujących, czyli do wysokości posiadanego majątku. Wobec powyższego, jeśli w spadku będą długi będziemy odpowiadać za nie do wysokości odziedziczonego majątku spadkowego.

Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa spadkowego? Chciałbyś przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się przygotować artykuł, który rozwieje Twoje wątpliwości.

Ilustracja: pixabay.com, by Olichel