verslavingskunde voor de fysiotherapeut
Fysiotherapie en de patiënt met klachten èn een verslaving….
Verslaafden.. kan ik daar wel aan beginnen?
Natuurlijk zegt iedere fysiotherapeut achteraf over zijn opleiding: Ik had veel meer moeten leren over het vakgebied waar ik nu in terecht ben gekomen. En toch: ik denk dat ik echt veel te weinig stil heb leren staan bij verslaving. Alleen al het feit dat je er naar kunt vragen. Beter gezegd, dat je er naar kunt leren vragen, want dat gaat vaak niet helemaal van zelf. “Gewoon” te vragen aan jouw klanten: hoeveel drinkt u gemiddeld per week, dat blijkt ineens helemaal niet zo “gewoon”. Stil staan bij de manier waarop gestoorde bewegingspatronen of herhaalde vallen, ondervoeding en neurodegeneratie een rol zou kunnen spelen bij het ontstaan van de klachten en jezelf de vraag stellen of het gebruik misschien overmatig is, dat is iets dat we onszelf vaak niet hebben aangeleerd. Beschadigingen van longen overbelasting van hart door gebruik van uppers, spanningsklachten omdat slechts nog ontspannen kan worden met behulp van downers: het zijn allemaal dingen die we misschien wel als professionals wat meer in het achterhoofd zouden kunnen meenemen en waar je me gerust naar kan vragen als je met vragen zit. Vragen waar we het ook met onze klanten meer over zouden kunnen hebben. Vragen als:
- drinkt (slikt/snuift/rookt spuit) u wel eens meer dan u van plan was,
- heeft u wel eens geprobeerd te minderen, en dat dat dan niet lukte,
- denkt u dat er een verband zou kunnen zijn tussen middelengebruik en uw klachten, of tussen de kater en uw klachten?
- maken anderen zich wel eens zorgen over jouw inname/gebruik?
Het zijn simpele vragen die je makkelijk -ook tussendoor- kunt stellen, die al gelijk een schat aan informatie op kunnen leveren als je daar een beetje over na hebt leren denken.
| CAGE-vragenlijst | |
|---|---|
| ja/nee | Heb je de afgelopen 12 maanden wel eens het gevoel gehad dat je minder zou moeten drinken(slikken/snuiven/roken)? |
| ja/nee | Ben je de afgelopen 12 maanden wel eens geïrriteerd geweest doordat mensen commentaar hadden op jouw (alcohol)gebruik? |
| ja/nee | Heb je jezelf in de afgelopen 12 maanden wel eens schuldig of slecht gevoeld over je (alcohol)gebruik? |
| ja/nee | Heb je de afgelopen 12 maanden direct na het opstaan, wel eens alcohol gedronken om de zenuwen de baas te worden of om van een kater af te komen? |
Maar dan ben ik mijn klant gelijk kwijt!
Deze gedachte is een gedachte die veel mensen hebben waardoor zij aarzelen om deze onderwerpen aan te snijden en soms ook aarzelen om door te sturen naar verslavingszorg. Want eenmaal daarheen gestuurd zie je ze voorlopig niet meer terug.
Dat is doodzonde want wij fysio’s maken een hoop contact-uren met onze klanten. Daar zouden we veel mee kunnen doen in plaats van, als voorbereiding op of in het verlengde van een verslavingsbehandeling.
NEE, ik raad niet aan om op de stoel van de verslavingsdeskundige te gaan zitten… maar ik raad ook niet aan om jouw mogelijkheden gelijk maar allemaal in te leveren.
Het is juist ook voor de verslaafde patiënt in kwestie belangrijk dat een boodschap zich kàn herhalen. Als je deze groep gelijk maar doorstuurt naar het zwaarste echalon haal je ook de mogelijkheid weg om te ervaren dat er zelf nog veel te doen is.
hot topic!
Aan de andere kant zijn we natuurlijk soms ook bang dat we onze patiënten tegen het hoofd zullen stoten waardoor we ze kwijt zullen raken. Niet onterecht, want als je het verkeerd aanpakt zie je ze inderdaad nooit meer terug. Maar dat is vooral afhankelijk van de toon waarop je dit doet.
Motivational Interviewing* is waarschijnlijk wel belangrijk om je eens in te verdiepen, niet alleen voor verslaving maar voor alle klachten die duidelijke leefstijl veranderingen nodig hebben. Maar zeker ook voor de patiënten die naast hun puur fysieke klachten ook last hebben van een verslaving, juist omdat dit een manier van praten is met de klanten (cliënten/patiënten) waarin respect voor de eigen keuzes op de voorgrond staat, ook als dat de keuzes zouden zijn die jij als behandelaar anders zou maken… (nou ja, we doen allemaal wel eens dingen die niet helemaal handig zijn in ons gedrag.. maar als we er over praten dan… uhhh) 😉
Zonder dollen, wanneer je de juiste toon kunt leren vinden dan is het waarschijnlijk juist eerder een klanten binder wanneer jij één van de fysiotherapeuten bent die wèl met de mensen meedenkt, niet alleen maar “oefeningen voorschrijft” maar probeert om deze ook in te passen en aan te passen aan de wensen en motivaties van degene die ze moet gaan doen in haar/zijn leven
Professionele grenzen bewaken
Natuurlijk is het naar aanleiding van bovenstaande vragen aantrekkelijk om gesprekken aan te gaan die mogelijk inderdaad meer opleiding, kennis of ervaring vereisen. Motivational Interviewing* is een goede start maar veel wezenlijker is het (h)erkennen van jouw eigen grenzen in deze. Het is een goed idee om te denken aan doorverwijzing wanneer je in gesprekken merkt dat jij als professional merkt dat je jezelf begint te ergeren aan jouw klant, of dat jij zo veel begrip voor jouw klant begint te krijgen dat je jezelf ook afvraagt of stoppen wel een goed idee is met een hopeloze ondertoon in je gevoelsleven. Ook als je na afloop van een behandeling merkt dat je iemand “de les aan het lezen was” dan is het waarschijnlijk de hoogste tijd om eens te denken over verwijzing.
Vragen naar aanleiding van bovenstaande?
• Gratis en zonder verplichtingen •
zelfs geen email-adres als je niet wilt 🙂
controleerjeverslaving.nl 