Van 7 tot 10 juni gaat een groep mensen uit de PKN op reis naar Engeland. Ze gaan op bezoek bij de Fresh Expressions (“nieuwe uitingen”) zoals die binnen de Anglicaanse kerk, de Methodistenkerk en de United Reformed Churches hun plek hebben gekregen, zie: http://freshexpressions.org.uk/ ). Je kunt naar Fresh Expressions kijken als een poging om een krimpende kerk te redden. Ook dat is waar. Uiteindelijk gaat het bij veel initiatieven om kerken die ten dode leken opgeschreven. En toch, lezendeweg en studerendeweg ben ik een paar mooie dingen tegen gekomen, die me zeer de moeite waard lijken. De oprechte passie voor de mensen die niets met de kerk hebben (en soms ook echt bereikt worden). Het accent op discipelschap dat alles doortrekt: het gaat er niet om dat de kerken er weer eens wat toe doen, maar uiteindelijk is de bedoeling gewoon dat mensen leerlingen van Jezus worden. Of beter gezegd: dat een gemeenschap van leerlingen erop uit is om leerlingen te maken. Verder trof me de bereidheid om uit je comfort-zone te stappen en het over een andere boeg te gooien. Ik vind het bijzonder.

De reis brengt ons bij mensen die belangrijk zijn voor de Fresh Expressions en we gaan kijken bij die Fresh Expressions zelf. Ik kijk er naar uit.

Op Facebook heeft Robert Mazier jeugdwerkers om reacties gevraagd. Ik ben vast eens met hun vragen aan de gang gegaan. Ik heb de boeken van Gaze (mission-shaped and rural) en Sudworth (mission-shaped and youth) doorgenomen en ik heb flink wat rondgeneusd op het internet. Aan het slot van deze blog noteer ik mijn eigen vragen nog.

Vragen via Facebook

Apart of samen vieren

Een grote groep vragen gaat over het apart of samen vieren: doen de generaties nog iets samen of is het allemaal in doelgroepen ingedeeld? Zijn het kerken naast elkaar of is er nog iets samen?

In mijn beleving overheerst het “apart”. Ook op het platteland zoeken de jongeren liever elkaar op dan hun locale gemeente (ik zou nog niet weten hoe dat voor Eastermar is!) en de leiding zegent dat ook. Bij een initiatief als Messy Church (eten, spelen en vieren, zie: http://www.messychurch.org.uk/ ) zie je dan weer dat het wel een meer-generatie-gebeuren is, maar dat de lijn naar de traditionele kerk weer heel dun is.

Er zijn aardig wat fresh expressions voor en van jongeren en als je de verhalen zo leest, dan doet het erg sterk denken aan de Nederlandse jeugdkerken. En net als in Nederland is het mijn indruk dat die initiatieven hier en daar al weer verdwenen zijn. Aan de andere kant: een van de projecten (Sorted) heeft net een prestigieuze kerkprijs gewonnen, zie http://www.freshexpressions.org.uk/news/churchcommissioners11 ). Over de contacten met gezinnen heb ik niets gevonden. Wel een aantal keren gelezen dat het initiatief voor een jongeren Fresh Expressions bij ouders lag.

Dan komt ook de vraag boven of dit nu los van de kerk is. Duidelijk is wel dat het vaak niet intrinsiek met een locale gemeente verbonden is. Soms oecumenisch, verbonden met de landelijke beweging Fresh Expressions, en dús kerk: het lijkt te gaan om een vorm van mixed economy, die wel zijn weerslag heeft op de traditionele kerk (en de vraag is: verandert die kerk daardoor?). Er wordt ook naar gekeken hoe die nieuwe missionaire kerk en de oude institutionele kerk zich aan elkaar kunnen verbinden en elkaar kunnen helpen (dit voorjaar was er een conferentie in Sheffield over).

Voor de jongste kinderen zijn er aparte Fresh Expressions  en de Messy Church. Van die aparte Fresh Expresssions krijg ik de indruk dat het Nederlandse equivalent de Kinderwinkel is.

De netwerk-kerken

Over de Missional Communities heb ik niet veel gevonden. Hun gedachtengoed lijkt de Fresh Expressions wel te beinvloeden (kerk naar buiten, incarnational denken etc.), maar qua organisatorische slagkracht lijkt het allemaal een stuk bescheidener en kleiner in de Fresh Expressions.

Impact

De Nederlandse jeugdwerkers vragen zich ook af of de Fresh Expressions ook jongeren van buiten de kerk bereiken? Gaat het niet veel meer om randkerkelijken recyclen? Nu, die vraag stellen ze zich daar ook en vaak! Op de meeste plekken lijkt het te gaan om beiden: onkerkelijken en randkerkelijken worden bereikt.

Leren van hun ervaringen

Wat kunnen we leren van hen en van de dingen die niet goed gingen? Het is goed als we daar in Engeland naar vragen. Waar vindt bij hen de doordenking plaats? Ik vond de aankondiging van een stipendium om promotie-onderzoek te doen naar de Messy Church. De ontmoeting vorig jaar met Pete Ward onderstreepte voor mij nog eens het belang van de uitwisseling. Waar ontmoeten de missiologen, gemeente-opbouwers van bijna-buurlanden elkaar?

Mijn vragen

Het meeste is denk ik wel gevraagd. Ik houd zelf nog een spannende vraag over: De Fresh Expressions gaan volgens Pete Ward niet ver genoeg. Dat zei hij vorig jaar op college. Het is alleen een nieuw jasje. Wie met Ward in gesprek is, voelt hoe diep de kloof met de cultuur is. Peilen ze dat daar, of is Fresh Expressions vooral het bieden van ruimte en inspiratie voor kerkvernieuwing? Dat doen ze dan weer niet raar!