Een hadith (Arabisch ḥadīth, mv. aḥādīth حديث، أحاديث), ook wel genoemd ‘een Traditie’, is een veelal korte overlevering, die woorden van de profeet Mohammed meedeelt of vertelt over een handeling van hem. Ook zijn er hadithen die berichten over wat anderen in het bijzijn van de profeet gezegd of gedaan hebben zonder dat de profeet zijn commentaar gaf. Moslims interpreteren dat als stilzwijgende erkenning door de profeet.

Een hadith heeft meestal de vorm van een ooggetuigenverslag door een tijdgenoot, een ‘metgezel’ (sāhib, mv. ashāb) van de profeet. Hij bestaat uit twee delen: de isnad en de tekst (matn).

De isnad (Arabisch isnād اسناد) is de overleveringsketen waarin de namen van de mondelinge overleveraars van de hadith worden opgesomd. Kenmerkend is het steeds voorkomende woordje ‘an, ‘van’, ‘op gezag van’.¹

Voorbeeld van een hadith:

• Overleveringsketen (isnād): A heeft mij overgeleverd van (‘an) B, die het gehoord had van (‘an) C: mijn vader heeft mij verteld:
  Tekst (matn): ‘De profeet verrichtte het gebed aan het graf na de begrafenis en sprak daarbij vier maal het Allāhu akbar uit.’

Niet door elkaar te halen:

• De soenna (sunna) van de profeet is diens normatieve gedrag, een abstract begrip.
• Hadithen zijn de teksten waarin de soenna is neergelegd.

Een hadith is dus één zo’n tekst; ‘de hadith’ staat ook wel samenvattend voor de hele hadith-literatuur, de verzamelde hadithen. Zoals bij voorbeeld hieronder, waar ik schrijf: Besproken onderwerpen uit de hadith.

De hadithen zijn na de koran de belangrijkste teksten van de islam. Des te verwonderlijker is het, dat ze zo zelden  bestudeerd worden. Mede daarom zal ik er in dit Leeswerk wat meer werk van maken.

NOOT
1. Overleveringsketens bestaan tegenwoordig ook nog en zijn niets bijzonders. Bij de Mainzer Beobachter lees ik bij voorbeeld: “Het volgende verhaal speelt eind 1945 (misschien begin 1946), en ik vertel het na zoals het mij is verteld door de conciërge van mijn middelbare school, die het op zijn beurt had van zijn vader, die het weer had gehoord van iemand die erbij was betrokken.” Dat is een isnad, maar niet een zeer waardevolle, want de schakels van de keten blijven vaag. Die conciërge en zijn vader zijn te achterhalen, maar de laatstgenoemde persoon is dat niet

INLEIDENDE LITERATUUR:
– G.H.A. Juynboll, ‘Hadith,’ in: Dictionary of the Middle Ages, New York 1982–89. Hier online: JuynbollHadith

Meer over hadith in het Leeswerk Arabisch:
– Hadithcollecties. Hadithen opzoeken en citeren.
– Waar gaan hadithen over?

– Islamitische hadiththeorie en -kritiek: De overleveringsketen (isnād). De inhouden (mutūn). ‘Islam is alleen de koran.’
– Niet-islamitische hadiththeorie en -kritiek: De onstaansgeschiedenis van de hadith. De inhouden (mutūn). De overleveringsketen (isnād): De isnad als vertelling.  Ibn Ishāqs onaffe isnads. Datering van hadithen. De Common-Link-Theorie.
– Besproken onderwerpen uit de hadith:
 De profeet als herder. Mohammed en Aisja: getrouwd met een kind? Mohammed, ezelrijder of kameelrijder? De muildieren van de profeet. Katten, honden en de profeet. Het lachen van de profeet. Het tandenstokje (siwak) van de profeet (lang artikel in het Engels). Ibrahim, de zoon van de profeet. Koptische Mariya. Besmetting of predestinatie?  De bestraffing in het graf. Ibn Sayyad (artikel in het Engels). Raar mannetje sloopt de Ka‘ba: Dhu as-Suwayqatain. De Negus van Abessinië (verwijst naar Eng. artikel). De Antichrist op het eiland. Het sperma van de vrouw. Umar en de profeet. Zonsverduistering.
Bovendien kunt U hadith als zoekwoord in het zoekvenster in de rechterkolom intypen.

Terug naar Inhoud